رود گنگ هند، زیبایی مقدس در برابر آلودگی و چالشهای زیست محیطی
رود گنگ هند، دومین رودخانه بزرگ جهان و مقدسترین رودخانه هند است که از هیمالیا سرچشمه گرفته و پس از عبور از شهرهای متعدد هند و بنگلادش به خلیج بنگال میریزد. این رودخانه با فرهنگ، دین، سنتها و زندگی مردم هند عمیقاً در آمیخته و جاذبههای گردشگری متنوعی دارد که از جمله میتوان به مراسم مذهبی، قایقسواری و حتی تماشای دلفینهای صورتی اشاره کرد.
با وجود این اهمیت فرهنگی و مذهبی، رود گنگ به دلیل دفع زیاد زبالههای صنعتی و انسانی یکی از آلودهترین رودخانههای جهان محسوب میشود که تلاشهایی برای پاکسازی آن انجام شده است اما مشکلات زیستمحیطی همچنان پابرجاست.
موقعیت و حقایق رود گنگ
رود گنگ با طول بیش از ۲۵۰۰ کیلومتر از کوههای هیمالیا در ایالت اوتاراکند هند سرچشمه میگیرد و پس از عبور از دشتها و شهرهای مهم هند به بنگلادش میرسد و به خلیج بنگال میریزد. این رود به نام الههای هندو به نام گانگا نامگذاری شده و در زبانهای مختلف مانند گانگا، گونگ و گانجیز شناخته میشود. همچنین این رودخانه منبع حیاتی آب و زندگی برای صدها میلیون انسان در منطقه است.
جاذبههای گردشگری رود گنگ
گردشگران میتوانند در کنار رودخانه مراسم مقدس حمام در آب گنگ را مشاهده کنند که هندوها آن را پاککننده گناهان میدانند؛ همچنین مراسم تشییع جنازه در قاتها از دیگر جاذبههای واقع در واراناسی است. برای علاقهمندان به ورزشهای ماجراجویی، رفتینگ و قایقسواری در مناطق ریشیکش و هاریدوار در دسترس است. تورهای قایقرانی توریستی روی رودخانه نیز برای کسانی که خواهان تجربه فرهنگی آرامتر هستند موجود است.
قاتها | Ghats
در کنار رود گنگ، قاتها به معنای مراحل ساده پایین رفتن از پلهها به آب است. حمام کردن در این رودخانه سنتی مقدس در هند است که مردم معتقدند گناهان را میشوید. هرچند آب گنگ گلآلود است و ممکن است گردشگران خارجی راحت نباشند، تماشای مردم محلی در این مراسم تجربهای به یادماندنی است. همچنین، مراسم تشییع جنازه قاتها در واراناسی که در آن جسدها سوزانده شده و خاکستر در رود ریخته میشود هم جاذبهای منحصر به فرد است که فقط تعداد کمی از آژانسها اجازه بردن گردشگران به آن را دارند و برای بسیاری خوشایند نیست. این مراسم یکی از مهمترین مراسمهای تشییع جنازه هند به شمار میرود.
قایق سواری و رفتینگ بر روی رودخانه
قایقرانی در رودخانه گنگ هند به راحتی قابل دسترسی است، به ویژه در منطقههای ریشیکش و هاریدوار که رودخانهای پر شتاب و با آب زلال برای ورزشهای ماجراجویی مانند رفتینگ وجود دارد. برای حفظ ایمنی بهتر است از شرکتهای معتبر استفاده شود چون سرعت آب در برخی نقاط خطرناک است. همچنین، برای کسانی که تجربه آرامتری میخواهند، تورهای قایقرانی با قایقهای تزیینشده در شهرهای مختلف روی رود گنگ فراهم است که امکان تماشای مردم و فرهنگ سنتی هند را میدهد.
واراناسی | Varanasi
شهر مقدس واراناسی محل مهمی برای زائران هندی است. این شهر منحصر به فرد، به گردشگران خارجی و مسافران این فرصت را می دهد تا از نزدیک شاهد مراسمات مردم باشند که در سرتاسر شعبه های رود گنگ برگزار می شود. در این مراسم باید خود را برای قدم زدن و حرکت در میان هرج و مرج بسیار در شهر و در امتداد رودخانه آماده نمایید تا بتوانید از نزدیک به مشاهده رنگ و تجربه قابل دسترسی از واقعیت هند دست یابید.
یوگا | Yoga
در خارج از شهرهای بزرگ و در کنار شعبههای رود گنگ هند، مناطقی برای انجام فعالیتهایی همانند یوگا فراهم شده است. ریشیکش (Rishikesh)، که به عنوان پایتخت هاتا یوگا شناخته میشود، دارای گروه های متعدد یوگا در کنار رودخانه است. شرکت کنندگان پس از تماشای رودخانه مقدس و با داشتن جنگل مرموزی در پشت سرشان به انجام ورزش یوگا میپردازند. هنگامی که در جلسات یوگا شرکت نمیکنید، میتوانید در امتداد رودخانه قدم بزنید یا در شهر ریشیکش سفر کنید و از غذاهای محلی و گیاهی خوشمزه این شهر سفارش دهید.
بنای مذهبی آناپورنا بوهانی | Annapurna Bhavani
بنای مذهبی آناپورنا بوهانی به ایزدبانوی آناپورنا اختصاص دارد که نماد زنانگی قدرتمند و شاختی در فرهنگ هندی است. او معمولاً با یک قابلمه یا ظرف غذا در دست نشان داده میشود که نقش تهیهکننده غذا را برجسته میکند؛ آنا به معنی غذا و پورنا به معنی رفاه است. در این بنا یک تصویر طلایی از آناپورنا وجود دارد که فقط سه روز در سال قابل بازدید است.
این بنا در کنار مکانی مقدس به نام معبد لرد شانی قرار دارد که رنگ نقرهای دارد. جشنواره غذا در ماه اکتبر تا نوامبر در این منطقه برگزار میشود و زنان شرکتکننده خود را در آب رود گنگ کنار این بنا تطهیر میکنند
تماشای دلفین صورتی گنگ
رود گنگ در هند حیاتی برای شهرها و مردم اطرافش است و محل زیست دلفینهای نادر صورتی و سفید است که تعدادشان به دلیل شکار و آلودگیهای صنعتی و کشاورزی کاهش یافته است. این دلفینها که حیوانات ملی آبهای هند محسوب میشوند، برای اکوسیستم رودخانه اهمیت دارند و معمولاً تنهایی یا در گروههای کوچک شنا میکنند. در شهرهایی مانند الله آباد، سدها و پلهای منحصر به فردی روی رودخانه وجود دارد و جشنوارهها و مراسم مختلفی در این ناحیه برگزار میشود
مسائل زیست محیطی رود گنگ
رود گنگ هند پارادوکسی کامل است: در هیمالیا زلال و زیبا با چشمهها و آبشارها، اما در شهرهای پرجمعیت به فاضلاب، زباله و لجن آلوده تبدیل میشود. حجم و کیفیت آب آن رو به کاهش است زیرا حوضه آن پرجمعیتترین منطقه جهان با صدها میلیون ساکن است و آلودگی صنعتی، کشاورزی و انسانی بیش از حد مجاز شده. تلاشهای دولت هند و بینالمللی برای پاکسازی چندان موفق نبوده و آلودگی ادامه دارد.
