گشتی در طهران قدیم
در هر قدمی که برمیدارید یک اثری از گذشته میبینید که حتی یک لحظه هم به شما فرصت فکر کردن درباره اینکه در چه دههای زندگی میکنید را نمیدهد. گذر و بقعه ابوالقاسم عزالدین یحیی(ع) و برج خشتی هشت ضلعی آن متعلق به قرن هفتم هجری است که مثل بقیه بناهای عصر مغول یک گنبد آجری ۱۲ ضلعی هرمی شکل بر بالای آن قرار داشته است. در دوره قاجار اطراف این برج را با کاشیهای ۷ رنگ تزیین کرده بودند. معمار این بنا «دیو حسن» نام داشته است.
در کنار این امامزاده درخت چنار ۹۰۰ سالهای وجود دارد که قطرش حدود ۷ متر است و ثبت ملی شده و زنان میانسالی که وارد میشوند بعد از زیارت درخت وارد صحن بقعه میشوند.
سرای کاظمی
سرای کاظمی از سوی شهرداری منطقه ۱۲ مرمت و در حال حاضر به دفتر مدیریت بافت تاریخی تبدیل شده است. طبقه پایین این سرا نیز به موزه مردمشناسی و طبقه بالای آن نگارخانه، تماشاخانه و کتابخانه تهران شناسی شده است.
حمام نواب
خانه مهرانگیز و کامبیز
خانه دبیرالملک
خانه فخرالملوک
خانه فخرالملوک بیش از ۱۲۰ سال قدمت دارد و معماری آن متعلق به دوره قاجاریه است. این ساختمان به فخرالملوک و نیّرالملوک، دختران میرزامحمود تعلق داشته که دوران نوجوانیشان را در آن ساکن بودند و بعد از ازدواج فخرالملوک، او و همسرش خانه را به مدرسه قرآنی تبدیل میکنند. این روایت داریوش مصوری است که به همراه شریکش این خانه را خریداری و بعد از ۹۰ درصد بازسازی، به یک رستوران سنتی تبدیل کردهاند.
او بیان میکند: شریکم یک شرکت مرمت ساختمانهای قدیمی دارد و خودم هم کارشناس فرهنگ و هنر هستم. همیشه دوست داشتیم چنین خانهای را بخریم و همچنین جایی راه بیاندازیم. سال ۷۴ مادربزرگ شریکم از این کوچه رد میشده که تاج ساختمان نظرش را جلب میکند و در حالی که این خانه زبالهدانی بوده، آن را میخرد و سال ۸۷ من و شریکم خانه را از مادربزرگش گرفتیم و بهنام او در سازمان میراث فرهنگی ثبت ملی کردیم.
مصوری میگوید: برای بازسازی این خانه ۸۳۰ میلیون تومان هزینه کردیم و مرمت آن سه سال و هشت ماه زمان برده و سعی کردیم این خانه را کاربردی کنیم.
اسم رستوران سنتی آنها «نان و نمک فخرالملوک» است و درباره دلیل انتخاب این نام بیان میکند: چون فخرالدوله فرد خیّری بوده و در زمان قحطی تهران خیلی به مردم کمک میکرده، این اصطلاح ارزشی را انتخاب کردیم. در «نان و نمک فخرالملوک» غذاهای سنتی سرو میشود.
مصوری اظهار میکند: از بالاترین مقامهای رسمی خارجی به این خانه میآیند و خودشان میگویند که شدیدا احساس آرامش میکنند. یکی از مسئولانی که از ایتالیا آمده بود میگفت، “من سردابهای واتیکان را هم دیدم، حس آرامشی که در سرداب اینجا داشتم مانند حسی است که در سرداب واتیکان داشتهام.” محبوبترین غذایی که خارجیها در این رستوران انتخاب میکنند کباب تابهای و بادمجان شکم پُر است.