کوفه، یکی از اثرگذارترین و مهم‌ترین شهرهای عراق در واقعه کربلا بوده است. این شهر مکان‌های زیارتی بسیار دارد که در ادامه شما را با آن‌ها آشنا می‌کنیم.
کوفه، نخستین شهر اسلامی در عراق است که بر کرانه رود فرات و در هشت کیلومتری شرق نجف واقع شده است. این شهر و اماکن زیارتی کوفه در کنار سامرا، کربلا، کاظمین و نجف، یکی از پنج شهر مهم برای مسلمانان شیعه و یکی از مقاصد زائران مسلمان در تور عراق به‌ویژه در ماه‌های محرم و صفر است.
کوفه مرکز خلافت امام علی (ع) و محل شهادت ایشان بوده است. در قرن نخست هجری، اکثر مردم کوفه شیعه بوده‌اند و علومی مانند فقه، حدیث و نحو در میان کوفیان رونق داشته است. کوفه یکی از شهرهای مهم عراق است که در واقعه کربلا نقش داشت. امام حسین (ع) با دریافت نامه‌هایی از کوفیان و اصرار آن‌ها راهی این شهر شد و در جنگ کربلا، بخش عظیمی از سپاه آن حضرت را کوفیان تشکیل می‌دادند، همچنین امام صادق (ع) در آغاز حکومت عباسیان، چندین بار به این شهر سفر کرد.
در روایات شیعیان، کوفه از جایگاه و منزلت والایی برخوردار است و آن را مرکز حکومت حضرت مهدی (عج) پس از ظهور می‌دانند. در ادامه شما را با دیدنی‌های کوفه آشنا می‌کنیم.
مسجد کوفه
مسجد کوفه، پس از مساجد مکه، مدینه و بصره، چهارمین مسجد مهم و مقدس جهان اسلام است. این مسجد یکی از اولین مکان‌هایی است که سعد بن ابی وقاص در شهر جدید کوفه در سال ۱۷ هجری قمری بنا کرد. مسجد کوفه دارای صحنی وسیع، بدون سقف و دیوارهای عظیم و مرتفع است. این مسجد، جایگاه خطابه‌ها و قضاوت‌های حضرت علی (ع) بوده است که این جایگاه امروزه به «دکه القضا» مشهور است. حضرت امیرالمؤمنین(ع) در این مکان با ضرب شمشیر ابن ملجم مرادی به شهادت رسید. این مسجد، ۴۰ هزار نفر ظرفیت دارد و بر مساجد دیگر به جز مسجدالحرام و مسجدالنبی (ص) فضیلت دارد. مسافر در مسجد کوفه می‌تواند نمازش را تمام یا شکسته بخواند. مرقد مسلم بن عقیل، مختار ثقفی و هانی بن عروه هم در کنار مسجد کوفه است.
مرقد میثم تمار
مرقد میثم تمار در فاصله ۳۰۰ متری از مسجد کوفه و در ابتدای بزرگراه نجف- کوفه واقع شده است. میثم تمار یکی از یاران وفادار و شاگران حضرت علی (ع) بود و از اصحاب پیامبر اسلام به شمار می‌رود.
قصر دارالاماره کوفه
قصر دارالاماره یا مقر والی کوفه، قدیمی‌ترین ساختمان اسلامی در عراق است که در سال ۱۷ ه.ق بعد از ساخت مسجد کوفه به دست سعد ابن ابی وقاص ساخته شد. دارالاماره، ساختمانی با پلان مربعی شکل واقع در جنوب شرقی مسجد کوفه است که در سال ۷۱ قمری به دستور عبدالملک بن مروان تخریب شد و در حال حاضر تنها پایه‌ها و بخش‌هایی از دیوارهای آن باقی مانده است. این قصر در ابتدا اقامتگاه سعد و سپس محل زندگی خلفا و حاکمان کوفه بود. به شهادت رسیدن مسلم بن عقیل، و به نمایش گذاشتن سر بریده امام حسین (علیه‌السلام) و شهدای کربلا، گفتگوی حضرت زینب (س) و امام سجاد (ع) با عبیدالله بن زیاد از جمله رویدادهای مهمی هستند که در این مکان اتفاق افتاده است. دارالاماره محل اقامت مختار ثقفی هم بوده است و در همین‌جا، سر قاتلان واقعه عاشورا را نزد مختار آوردند.
مسجد سهله
مسجد سهله واقع در دو کیلومتری شمال غربی مسجد کوفه، یکی از مساجد مقدس شهر کوفه است که روایات فراوانی درباره فضیلت عبادت در آن وجود دارد. این مسجد یکی از قدیمی‌ترین مساجد منتسب به امام مهدی (عج) است و بنابر روایات، این مکان اقامتگاه امام زمان (عج) پس از ظهور ایشان خواهد بود. این مسجد صحنی وسیع، دیوارهای مرتفع و محراب‌های متعددی دارد. در میانه جنوبی مسجد سهله، جایگاه بزرگی قرار دارد که به «مقام حضرت حجت (علیه‌السلام)» مشهور است.
مسجد صعصعه بن صوحان
مسجد صعصعه بن صوحان، در نزدیکی مسجد سهله واقع شده است. این مسجد عبادتگاه صعصعه، فردی خطیب و سخنور، یکی از صحابه رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و یکی از یاران وفادار امیرالمؤمنین علیه‌السلام بوده است و او را در همین مکان به خاک سپردند. بنای مسجد صعصعه بن صوحان در ۱۳۸۷ قمری بازسازی شد.
مسجد زبد بن صوحان
مسجد زبد بن صوحان در نزدیکی مسجد صعصعه بن صوحان قرار دارد. زبد، برادر صعصعه و یکی از یاران رسول خدا صلی‌الله علیه و آله و امام علی(ع) بوده است. او در جنگ نهاوند، ابتدا یکی از دستانش را از دست داد و در ادامه جنگ در رکاب حضرت علی (ع) به شهادت رسید. بنای اصلی این مسجد تخریب شده و بنای جدیدی در سال ۱۳۹۵ قمری به جای آن ساخته‌اند.
مقام یونس(ع)
مقام یونس عل(ع) که به غلط در میان مردم به‌عنوان آرامگاه حضرت یونس بن متی (ع) شناخته شده است، ظاهری شبیه به مسجد دارد. در بخشی از گنبدخانه مقام یونس، محرابی وجود دارد که می‌گویند امیرالمؤمنین (ع) در آنجا نماز گزارده است. این مقام در فاصله یک کیلومتری مسجد کوفه و در کنار رود فرات واقع شده است. بنابر روایات، حضرت یونس در این مکان از شکم نهنگ بیرون آمده است. آرامگاه حضرت یونس (ع) در شهر موصل بر فراز تپه‌ای واقع شده است.
آرامگاه ابراهیم العمر
آرامگاه ابراهیم العمر در غرب آرامگاه میثم تمار در محله «حی کنده» واقع شده است. ابراهیم فرزند حسن مثنی، فرزند امام حسن مجتبی (ع) و جد سادات طباطبایی است.
خانه علی ابن ابی‌طالب(ع)
پس از آن‌که امام علی(ع)، کوفه را مرکز خلافت خود اعلام کرد، برخلاف حاکمان و خلفای پیشین به جای اقامت در دارالاماره و دارالخلافه در خانه‌ای ساده ساکن شد. خانه علی ابن ابی‌طالب(ع)، امروزه همچنان پابرجا است و زندگی ساده و بی‌آلایش آن حضرت را به نمایش می‌گذارد. این خانه دارای معماری ساده و چندین اتاق است. محل جلوس امام حسن و امام حسین علیه‌السلام، محل غسل و چاه آب داخل منزل، از مکان‌هایی هستند که امروزه زائران زیارت می‌کنند.
مسجد حنانه
مسجد حنانه در نزدیکی قبرستان «ثوی» و مقبره کمیل ابن زیاد، بین نجف و کوفه واقع شده است. بنابر روایات، این مسجد محلی است که پس از قرارگیری سر مبارک امام حسین (ع) بر زمین آن، ناله سر داد و به همین دلیل آن را «حنانه» می‌نامند. مسجد حنانه دارای یک ضریح کوچک است و مقبره «الثویه» در نزدیکی آن قرار دارد که بسیاری از یاران امیرالمؤمنین علی(ع) در آنجا دفن شده‌اند. مقبره امام صادق(ع) هم در این مکان واقع شده است.
مرقد زید بن علی(ع)
مرقد زید بن علی(ع) در ۱۵ کیلومتری شمال کوفه قرار دارد. زید بن علی(ع)، فرزند چهارمین امام شیعیان است که در سال ۱۲۱ قمری در دوران هشام قیام کرد، سپس در محله کناسه کوفه به دار آویخته شد و حاکم کوفه، یوسف بن عمرو ثقفی جنازه او را سوزاند و خاکسترش را به باد داد. آرامگاه او را در محلی که جنازه‌اش سوزانده شد، بنا کردند.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
سحر ارجمند
