کوفته گشنیز

کوفته گشنیز یک کوفته شیرازی

گشنیز گیاه بومی جنوب اروپا و مناطق مدیترانه است و در بیشتر نقاط ایران نیز می روید. از زمان های قدیم وجود داشته و حتی مورد مصرف مصری ها بوده است. بقراط این گیاه را می شناخته و برای درمان بیماری های مختلف از آن استفاده می کرده است.

پزشکان قدیم عقیده داشتند گشنیز از سرایت امراض جلوگیری می کند، از این رو به افراد مبتلا به آبله دستور می دادند که آب گشنیز را به دور چشمهایشان بمالند تا میکروب آبله به چشم ها سرایت نکند.گشنیز گیاهی است علفی و یک ساله، به رنگ سبز که ارتفاع آن تا ۸۰ سانتی متر نیز می رسد. برگ های آن به دو شکل ظاهر می شوند. آنهایی که در قاعده ساقه وجود دارند به شکل دندانه دار و دیگری در طول ساقه که باریک و نخی می شود.

قسمت مورد استفاده گیاه، ساقه، برگ و میوه آن است. میوه گشنیز گرد و به رنگ زرد است. بوی تازه آن مطبوع نبوده و تقریباً بد بو است ، ولی بر اثر خشک شدن این بو از بین رفته و خوشبو می شود.

خوردن گشنیز با غذا از ترش کرن جلوگیری می کند و کلاً گشنیز جلوی مسمومیت های غذایی را می گیرد. گشنیز تشنگی را بر طرف می کند.گشنیز ضد نفخ است و دل درد را بر طرف می کند. خوردن گشنیز برای دهان و دندان بسیار مفید است. هم لثه را سالم می سازد و هم جلوی خرابی دندان ها را می گیرد و درد دندان را بر طرف می کند. مسکن و آرام کننده است.زکریای رازی پزشک و دانشمند مسلمان ، گشنیز را برای آرام کردن سردرد و رفع سستی تجویز می کرد . البته در حدیثی آمده است که امام موسی کاظم ( ع ) فرمودند : خوردن سیب ترش و گشنیز موجب حالت نسیان و فراموشی می شود.

مواد معدنی موجود در ۱۰۰ گرم گشنیز :

آب ۷/۵ گرم
سلولز ۳۸ گرم
مواد چرب ۱۵ گرم
اسیداگزالیک ۱ گرم
کلسیم ۱۷۰ میلی گرم
ویتامین A 200 واحد
ویتامین C 50 میلی گرم
مواد چرب گشنیز مرکب از اسید اوئیک، اسید پالتیک و اسید لینولئیک است.
مصرف به اندازه گشنیز هیچ گونه ضرری ندارد، ولی مصرف زیاد از حد آن باعث حالت مستی توام با خستگی شدید می شود و گاهی به خواب عمیق ، گنگی و بی حسی منجر می انجامد.

مواد لازم

▪ گوشت چرخ کرده:۵۰۰ گرم
▪ آرد نخودچی: نصف پیمانه
▪ تخم مرغ: ۱ عدد
▪ پیاز: ۲عدد
▪ ادویه، نمک، فلفل، زردچوبه: به مقدارلا زم
▪ گشنیز خرد شده: ۲۵۰ گرم
▪ رب گوجه فرنگی: ۲ قاشق سوپخوری
▪ روغن: ۳ قاشق سوپخوری
▪ آب جوش: ۳ لیوان
▪ برنج نیم پز: ۱ پیمانه

طرز تهیه

همه مواد را باهم ورز داده و گشنیز را در چند نوبت به مخلوط اضافه می کنیم تا وقتی حالت چسبندگی پیدا کردند ورز می دهیم بعد نیم ساعت در یخچال استراحت می دهیم.
یک عدد پیاز را با روغن تفت داده و رب گوجه فرنگی و نمک و زردچوبه را اضافه می کنیم تا خامی رب گرفته شود.
آب جوش را اضافه می کنیم و حرارت را کاملا کم می کنیم.
از مایه کوفته به اندازه نارنگی برداشته صاف و یک دست کرده در روغن سرخ می کنیم و به آب در حال جوش اضافه می کنیم و بعد از اینکه ۱۵ -۲۰ دقیقه که در حالت ملایم جوشید غذا آماده خوردن است.

منبع : سیری در ایران