ژئوپارک شیرز لرستان یا تنگه شیرز
ژئوپارک شیرز لرستان یا تنگه شیرز در ۵۵ کیلومتری شهر کوهدشت استان لرستان، در بخش زردلان و در منطقه‌ای به نام اولادقباد قرار دارد و محل تلاقی استان‌های لرستان، ایلام و کرمانشاه محسوب می‌شود.این دره زیبا در ارتفاع ۱۱۰۰ متری دریا واقع شده است.
شیرز حدود ۵ کیلومتر طول دارد که عبور رودخانه سیمره از آن ضمن به‌وجود آوردن آبشارهای زیبای متعدد در طول مسیر، موجب سرزندگی و سرسبزی آن در اکثر ماه‌های سال می‌شود.
تنگه شیرز از دیدنی‌ترین جاذبه‌های لرستان و یادگاری چند میلیون ساله در رشته کوه زاگرس است قرار گرفتن در میان شیارهای این تنگه شگفت انگیز جلوه‌ای دیدنی از آسمان آبی رودخانه پرآب را در مقابل چشمان هر گردشگری به نمایش می‌گذارد.
دره شیرِز مقصدی بی‌نظیر برای طبیعت‌گردان است. دره شیرز در کوهدشت لرستان قرار دارد و مطمئن باشید مثل هیچ جای دیگری در ایران نیست. اشکالی که از فرسایش کوه‌های این تنگه در طی میلیون‌ها سال ساخته شده‌اند، بسیار دیدنی و اعجاب‌آور هستند.
ویژگی‌های طبیعی، تاریخی، ژئوتوریسمی، اکو توریسمی و … موجب شده که دره شیرز و اطراف آن بتواند به‌عنوان یک محوطه جهانی معرفی شود، این منطقه محل ییلاق و قشلاق عشایر نیز بوده و از ویژگی‌های مردم‌شناسی نیز برخوردار است.
در این دره شگفت‌انگیز و رؤیایی غاری زیبا به طول ۱۵۰ متر وجود دارد که رودخانه‌ای از میان آن عبور می‌کند که عمق آن تا زانو می‌رسد و در پایین‌دست به رودخانه سیمره می‌ریزد، برای رفتن به داخل غار باید تن به آبی سرد زد، اما تماشای شگفتی‌های خلقت و استالاگتیت‌های زیبای آن چشم هر تماشاکننده‌ای را خیره می‌کند.
در انتهای تنگه غاری وجود دارد که به غار پل خدا معروف شده است. طول این غار حدود ۱۵۰ متر است و از قسمت‌های محبوب تنگه شیرز برای گردشگران است. از میان این غار رودی باریکی می‌گذرد که آبی شفاف و سرد دارد.
بسیاری از کارشناسان و فعالان زیست‌محیطی معتقدند اکنون هیچ‌گونه برنامه‌ای برای استفاده از ظرفیت بی‌بدیل شیرز و همچنین حفاظت از این میراث گران‌بها وجود ندارد و درنتیجه شاهد ورود بدون برنامه گردشگران به این منطقه هستیم که عملاً سود حضور آنان در سفره‌های مردم کوهدشت دیده نمی‌شود.
شیرز ژئوپارک است. بر اساس تعریف یونسکو، ژئوپارک منطقه‌ای است با وسعت کافی که مرزهایش به‌وضوح مشخص شده باشد و چندین پدیده بارز زمین‌شناسی در محدوده آن قرار گرفته باشد و این محدوده باید بتواند در توسعه اقتصادی جوامع پیرامون خود نقشی موثر ایفا کند.
نخستین ژئوپارک جهانی ایران و خاورمیانه، ژئوپارک قشم است که پس از چند سال کش و قوس بالاخره در سال ۹۶ ثبت جهانی شد.دره شیرز ظرفیت تبدیل به قطب گردشگری غرب کشور را دارد اما هنوز امکانات لازم برای توسعه گردشگری در این منطقه فراهم نشده است چه بسا که با رونق گردشگری در این منطقه اقتصاد جوامع محلی نیز رونق می‌گیرد.
برای جهانی‌شدن یک ژئوپارک طبیعی، معیار و شاخص‌هایی در جهان مطرح‌شده که حفظ حریم، عدم دخل و تصرف در منطقه، جاری بودن زندگی بومی و …ازجمله عوامل مؤثر در این زمینه است و اینکه چه طور در طی سالیان، مایحتاج وزندگی مردم در این مناطق تأمین‌شده است که در این راستا بایستی متخصصین امر، استاندار، انجمن‌های مردم‌نهاد، رسانه‌ها و… برای معرفی و بهره‌برداری در راستای اهداف توسعه پایدار منطقه شیرز دلسوزانه به میدان بیایند.
منبع : سیری در ایران
