طبس یکی از شهرهای ایران است که دارای جاذبه هایی بسیار خاص و دیدنی در منطقه ی کویری ایران در غرب خراسان جنوبی نیز قرار گرفته است. جالب است بدانید که این شهر در گذشته جزئی از استان یزد محسوب می شده که در سال ۱۳۹۱ به استان خراسان جنوب ملحق شده است. در این شهر شرایط آب و هوایی بیابانی بوده و معادن غنی ذغال سنگ این شهرستان حاکی از وجود جنگل‌های انبوه و دریاچه‌های بزرگ در گذشته‌های دور در این منطقه است. این معادن، طبس را در ردیف یکی از غنی‌ترین مناطق کشور به لحاظ ثروت ملی قرار داده است. ما در این مطلب می خواهیم درباره روستای نایبند در طبس صحبت کنیم. نایبند در دسته روستاهای پلکانی ایران قرار دارد و طبیعت و ابنیه های تاریخی و دیدنی بسیاری در آن می توانید مشاهده کنید. در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر درباره روستای نایبند در طبس خدمتتان اطلاعاتی را ارائه دهیم.
همانطور که در بالا اشاره کردیم روستای نایبند در طبس قرار دارد که در دامنه ی کوهستان و مشرف بر کویر لوت در جنوب شهرستان طبس و با نزدیک ترین فاصله از شهر دیهوک نیز قرار گرفته است. روستایی در دل کویر که وقتی به آن وارد می شوید باورتان نمی‌شود، اینجا کویر باشد، کشتزارهای گندم و جو، نخلستان‌های زیبا و باغ های مرکبات جلوه گری زیبایی دارد و مناظری بکر آفریده است. روستای نایبند در طبس جز روستاهای پلکانی کشورمان قرار گرفته و عنوان ماسوله کویری را به خود اختصاص داده است. این روستا همچون جزیره ای سبز در میان کویر به نظر می رسد و جلوه ای شگفت انگیز دارد. قدمت روستای نایبند در طبس به قرون اولیه تاریخ اسلام بر می گردد البته این منطق را بر اساس وجود حفره ها و غارهایی که در دل کوه های وجود دارد می گوییم.
بهترین فصل برای بازدید از روستای نایبند
به منظور سفر به روستای نایبند در طبس بهترین زمان می توانید پاییز و زمستان باشد و همینطور در اوایل بهار هم می توانید به سمت آن سفر کنید چرا که این منطقه همانطور که در بالا اشاره کردیم دارای شرایط بیابانی است و گرمای شدیدی در آن برقرار است. از همین رو توجه داشته باشید که همراه خودتان حتما وسایلی نظیر ضد آفتاب، عینک آفتابی و کلاه آفتابگیر را ببرید.
معماری روستای نایبند در طبس
معماری روستای نایبند در طبس پلکانی بوده و پشت بام هر خانه حیاط خانه ای دیگر است. یکی از مهمترین ویژگی های این روستا ارگانیک بودن ساختار آن است و این به معنای آن است که شکل گیری محلات روستا و بافت آن از نظم بسیار خاصی پیروی نمی کند. شاید برایتان سوال پیش بیاید که چرا این خانه ها بر روی کوه کوچکی ساخته شده است! دلیل این امر عدم تخریب کوه در هنگام وقوع زلزله است. نکته ی جالبی که در روستای نایبند در طبس می توانید مشاهده کنید این است که تفکیک قابل توجهی بین مزارع و باغات این روستا و خانه های مسکونی وجود دارد. در قسمت پایینی این روستا باغات قرار گرفته و خانه های مسکونی در بالای کوه قرار دارند. خانه ها به صورت پلکانی و بر روی شیب کوه جای دارند و کوچه های باریک و پیچ در پیچی در آن شکل گرفته اند.
اغلب خانه هایی که مشاهده می کنید دو طبقه هستند و از دور مانند احجام مکعب شکل متعددی به نظر می رسیدند که بر روی یکدگیر به صورت نامنظم چیده شده اند. جنس مصالح به کار رفته در خانه های روستای نایبند در طبس از خشت و کاهگل است و به خاطر استفاده از شن های تیره رنگ این نواحی، خانه ها به رنگ خاکستری دیده می شوند. در این روستا کمی شرایط با دیگر مناطق فرق دارد، یکی از تفاوت های توالت های دو طبقه ای است که د راین روستا وجود دارد در طبقه ی اول این مکان فاضلاب نگهداری می شود و در طبقه دوم افراد امکان استفاده را دارا هستند. زمانی که مخزن دستشویی پر شد آن را با خاک مخلوط می کنند و در مزارع از آن بهره می برند.
استفاده زیاد از کنگره های مثلثی شکل در نماها و جداره های ساختمان ها از ویژگی های منحصر به فرد این روستا به شمار می رود. اکثر این کنگره ها در قسمت های شرقی و جنوبی هستند و در واقع فرم خاصی از بادگیر می باشند. این بادگیرها در جهت بادهای مطلوب روستا احداث شده اند و به عنوان فیلتری در برابر بادهای همراه با شن عمل می کنند. دیوارهای ضخیم خشتی که کمترین میزان روزنه و بازشو را دارند کاهش استفاده از نور طبیعی روز در منطقه کویری و کاهش تبادل حرارتی ساختمان ها را به همراه دارد و منجر به بروز همسازی با اقلیم می گردد. دیوارهای اتاق ها و خانه های روستای نایبند در طبس با اشکال جالب و دارای نظم هندسی بسیار جالب و دیدنی است که برای عکسان خوراک گرفتن عکس می باشد.
اهالی روستای نایبند در طبس
با توجه به آمار سرشماری که در سال ۱۳۸۵ در روستای نایبند در طبس صورت گرفت در این روستا حدود ۱۴۵ خانوار و ۴۸۴ نفر در روستای نایبند زندگی می کنند و به لطف وجود چشمه ها و قنات هایی که در این روستا در جریان هستند اهالی آن به کشت مرکبات، نخل، توت و انواع محصولات نظیر گندم، جو، سبزیجات و حبوبات مشغول هستند و عده هم به دامداری اشتغال دارند. در سال های اخیر به دلیل عوامل طبیعی که در این روستا به وقوع پیوسته موجب شده تا جمعیت روستا کاهش نسبتا چشمگیری داشت باشد اما زمانی که در به سمت آن بروید شاهد رنگ و بوی زندگی خواهید شد.
تفریحات ممکن در روستای نایبند در طبس
زمانی که وارد روستای نایبند در طبس شدید حتما برایتان سوال پیش می آید که چه کار کنید، از همین رو در ادامه ما به چند فعالیت مناسب با شرایط این روستا اشاره خواهیم کرد.
گشت و گذار در روستا: شما می توانید در میان کوچه های باریک و فشرده ای که در این روستا وجود دارد قدم بزنید و خانه ها و محلی را بیشتر بشناسید.
کوهنوردی: کمی که از روستا دورتر شوید می توانید در بیابان ها به گشت و گذار بپردازید و دل به کوه هایی که در انتهای این مسیر وجود دارد بزنید.
تماشای ستاره ها در شب: اگر خواستید شب را در این روستا بمانید می توانید به تماشای دریایی از ستاره هم بنشینید و عکاسی کنید.
بازدید از غارها: می توانید در حین قدم زدن هایتان از غارهایی هم که در این دل کوه های این روستا وجود دارد دیدن کنید که قدمت آن به هزاران سال پیش بر می گردد، نیز دیدن فرمایید.
چشمه های آب: جود چشمه‌های آب سرد و گرم منحصر به فرد در نایبند، عامل حیات این روستا هستند و در نتیجه فعالیت فرآیندهای زمینی ایجاد شده اند.
دسترسی به روستای نایبند در طبس
برای رسیدن به این روستا شما باید در مسیر جاده طبس-کرمان حرکت کنید. پس از عبور از کریت، دیهوک و زنوغان، فاصله شما تا روستای نایبند حدود ۱۰۵ کیلومتر است.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
گلاره خوانین زاده
