قلعه کرشاهی در فاصله‌ی ۲۳ کیلومتری از متین آباد، در شمالی‌ترین نقطه‌ی شهر بادرود و ابتدای بخش ابوزیدآباد کاشان قرار دارد. این بنای خشتی که در میان کویر بندر ریگ و در استان اصفهان واقع شده است، شالوده‌اش مربوط به دوران پیش از اسلام است و امروزه به دلیل تخریب ارگ بم توسط زلزله به عنوان بزرگترین بنای خشتی ایران شناخته می‌شود. اما علاوه بر این موضوع، چه چیز دیگری این قلعه را خاص کرده است؟ همراهمان باشید!

بر اساس شواهد و گفته‌های مردم محلی، روزگاری در کنار این قلعه روستایی به همین نام وجود داشته است که در طول تاریخ چندین بار خالی از سکنه شده و امروزه به طور کامل متروک گشته است. قلعه منحصر به فرد کرشاهی، آخرین بار توسط یکی از یاغی‌های اواخر دوره‌ی قاجار به نام ” نائب حسین کاشی ” مرمت شده و به عنوان دژ دفاعی برای راهزنان مورد استفاده قرار گرفته است. پیش از این، این قلعه به نام قلعه دزدان نیز خوانده می‌شد. این قلعه در سال ۱۳۸۱ با شماره ۵۸۱۹ در لیست آثار تاریخی و فرهنگی کشور ثبت شده است.

این قلعه را می توان از بناهای بازمانده از عهد مغول دانست که شاهد دلاوری سربازان آن زمان مقابل لشکریان مغول بوده است. لشکریان مغول با این تفکر که ایرانی‌ها پس از چند روز مقاومت و اتمام آب و غذا تسلیم می‌شوند، دست به محاصره قلعه می‌زنند. اما دژ دفاعی کرشاهی با هوش و ذکاوت معماران ایرانی دقیقا در جایی از کویر بنا شده است که از سطح زمین کمترین فاصله را با سفره‌های آب زیر زمینی دارد. گفته می شود در آن زمان، جنگجویان پس از حفر کمتر از ۵ متر به آب رسیده‌اند و پس از گذشت چندین روز از طریق تونل‌هایی که به خارج از قلعه حفر شده بود به دشمن شبیخون زده و مغولان را از پای در می آورند.

پس از حمله مغولان، قلعه کرشاهی بازسازی شده تا به عنوان دژی مستحکم برای مقابله با نفوذ دشمن از راه کویر استفاده شود. به خاطر استحکامات، این قلعه در طول تاریخ بارها از سوی حاکمان و راهزنان مورد استفاده قرار گرفته است. در بیرون قلعه آبگیری وجود دارد که با ذخیره آب ناشی از قنات کر شاهی، آن را از قلعه عبور می دهد. آب مورد نیاز ساکنان کرشاهی نیز از طریق همین آبگیر تامین می‌شده است. به دلیل نوع خاک، ضخامت کم پوسته زمین و نزدیکی به سفره های آب زیرزمینی حوض بزرگ میانی قلعه همیشه مرطوب است.

حوریا کریمی