استان قم یک استان تالابی است و ۱۰ درصد این استان را تالاب‌ها شامل می‌شوند. برخی تالاب‌های قم، در محدوده شهر قرار گرفته و در طرح‌های توسعه شهری می‌توان از آن‌ها بهره برد. در مجموع ۷ تالاب در قم ثبت شده است و هر کدام از این تالاب‌ها نقش مهمی در جذب پرندگان مهاجر و در زمینه گردشگری دارند.
سید احمد شفیعی معاون فنی اداره کل محیط زیست استان قم با بیان اینکه دریاچه نمک از وضعیت بحرانی سال گذشته عبور کرده است، بیان کرد:
با این وجود در صورتی وضعیت آبی مناسبی برای استان قم در سال‌های آینده وجود دارد که این حجم از آبگیری و وضعیت بهینه دریاچه نمک و تالاب‌های قم حفظ شود.
معاون فنی اداره کل محیط زیست استان قم اضافه کرد:
کشور به حوزه‌های آبخیز مختلفی تقسیم می‌شود که در انتهای هر حوزه، تمامی رودخانه‌ها و منابع آبی در یک تالاب و یا دریا دفع می‌شوند، دریاچه نمک نیز حوضه آبخیزی دارد که رودخانه و منابع آبی در نهایت به این دریاچه می‌ریزند.
به گفته وی استان قم در انتهای حوزه آبخیز استان‌هایی همچون تهران، البرز و مرکزی قرار گرفته است و منابع آبی که در استان‌های بالا دست برداشت می‌شود، بر تالاب‌ها و رودخانه‌های پایین دست از جمله تالاب‌های استان قم تأثیر می‌گذارد.
بررسی‌هایی که توسط کارشناسان اداره محیط زیست قم، از دریاچه نمک در بهمن ماه ۹۷ صورت گرفت، خبر از یک وضعیت بسیار بحرانی را از تالاب‌های قم و دریاچه نمک می‌داد.
بارش‌هایی که از ابتدای سال ۹۸ شروع شد باعث شد تا شرایط اکوسیستمی بسیار خوبی را برای استان قم، ایجاد شود، مراتع، اکوسیستم‌های کوهستانی، پوشش‌های گیاهی و هم چنین وضعیت آبگیری تالاب‌ها و به ویژه دریاچه نمک نسبت به گذشته بسیار مطلوب شده است.
شفیعی گفت: با توجه به رشد پوشش گیاهی مناسب در استان قم که نتیجه بارندگی‌های اخیر است، پیش بینی می‌شود استان قم در تابستان امسال با پدیده ریز گرد و گرد و غبار روبرو نشود و یا اینکه این پدیده نسبت به سال‌های گذشته کاهش داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه دریاچه نمک به وضعیت دو دهه قبل خود بازگشته است، تاکید کرد:
هر دریاچه و تالابی شرایط و پتانسیل آبی خود را دارد و با دیگر تالاب‌ها متفاوت است، دریاچه نمک نیز با توجه به پتانسیل آبی خود می‌توان گفت با بارندگی‌های اخیر، آبگیری خوبی داشته و از آن وضعیت بحرانی سال گذشته عبور کرده است.
در صورتی وضعیت آبی مناسبی برای استان قم در سال‌های آینده وجود دارد که این حجم از آبگیری و وضعیت بهینه دریاچه نمک و تالاب‌های قم، حفظ شود؛ چنانچه مدیریت لازم در مصرف آب و چاه‌های کشاورزی صورت نگیرد، روبرو شدن با بحران‌های خشکسالی تالاب‌ها همچون سال‌های گذشته، دور از ذهن نیست.
معاون فنی اداره کل محیط زیست استان قم با تاکید بر اینکه وضعیت آبگیری تالاب، یک نمایه‌ای از وضعیت اکوسیستم است، تاکید کرد:
زمانی که حال تالاب خوب نباشد، به این معنا است که حال یک اکوسیستم مناسب نیست، بنابراین استفاده بی رویه از منابع آبی، با این تصور که امسال به اندازه کافی بارش وجود داشته است، به هیچ وجه صحیح نیست.
فرناز رهبران رنجبر
