آگِر نوروژی؛ آیین آتش نوروزیِ شب چله
آگِر نوروژی؛ آیین آتش نوروزیِ شب چله در فهرست میراث ملی به ثبت رسید.
به گفته فرهاد نظری، مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی، «آگِر نوروژی؛ آیین آتش نوروزیِ شب چله» ثبت ملی شد.
«آگر نوروژی» یکی از آیینهای باستانی ایرانی است که هنوز در میان مردم قوم لک حفظ شده است. مردم لک در شبی که با نام شو چله (شب چله) معروف است، آتش بزرگی برپا کرده و در گرداگرد آن به پایکوبی و شادی میپردازند.
شب چله در واقع مطابق با آغاز ماه نوروژ در تقویم لکی است. بنابراین آتشی که در این شب برافروخته میشود، به آگر نوروژ و به مراسمی که در کنار این آتش گرفته میشود، رسم آگر نوروژی شو چله میگویند.
مدیر کل ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی و طبیعی گفت:فلسفه برپایی این آتش به این صورت است که مردم لک شب چله را که بلندترین، سردترین و تاریکترین شب سال است، بهعنوان شب زایش میر یا مهر میدانند. مهر نماد گرما، نور و جانبخشی است و با زایش او تاریکی و سردی رو به زوال میگذارد.
وی اعلام کرد:برپایی آتش در این شب از یک طرف برای مراقبت از مهر تازه به دنیا آمده و از طرف دیگر نمادی است از خود مهر. مردم لک معمولا با نواختن ساز و دُهل و اجرای مقامات موسیقی و ترانهها و رقصهای لکی شادی خود را بروز میدهند.
آیین آگر نوروژی در میان لکها تا حد زیادی فراموش شده است، اما مناطقی چون محل سکونت ایل کاکاوند در حد فاصل دلفان و هرسین هنوز به شکل چشمگیری این آیین را حفظ کردهاند. بیشک ثبت آئین آگر نوروژی احترام به تمام فرهنگهای ایرانی است که در گذر زمان شکل گرفتهاند و تلاشی برای احیاء این سنت دیرینه است.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
فرناز رهبران رنجبر