آیین، آداب و رسوم محلی

آیین گل هاکنی

آیین گل هاکنی در شهر «مجن»

همه ساله در اسفند ماه بنا بر رسمی کهن زنان شهر کوهپایه‌ای مجن استان سمنان با تهیۀ خاک سرخ و سفید از ارتفاعات البرز شرقی (پیرامون شهر) اقدام به تجدید نمای خانه های گِلی خود کرده و بدین شکل به استقبال بهار می روند.

آیین گل هاکنی رسمی در استقبال از سال نو و بهار طبیعت است که با انجام آن خانه های کاهگلی اهالی رنگ و نمایی تازه می گیرد.

دیوارهای بیرونی نیز برخی دو رنگ (بالاسفید-پایین قرمز) و برخی نیز کاملاً با گل قرمز رنگ جلوه می گیرد.انجام این کار مستلزم تهیه گل گِلو (سفید) و گِل سرخو (سُرخ) از ارتفاعات پیرامون شهر می باشد.

مجنی ها در اصطلاح محلی گِل مالیدن به دیوار خانه را آیین گل هاکنی می گویند.

همیاری زنان در انجام این کار از آداب نیک و معمول شهر مجن بوده و به دلیل اهمیت این آیین سنتی، توسط سازمان میراث فرهنگی، آیین گل هاکنی در تاریخ ۵ بهمن ماه ۱۳۹۱ در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید.

همه ساله در آخرین روزهای اسفند ماه بنا بر رسمی کهن زنان شهر پلکانی و زیبای مجن با تهیۀ خاک سرخ و سفید از ارتفاعات البرز شرقی (پیرامون شهر) اقدام به تجدید نمای خانه های گِلی خود نموده و بدین شکل به استقبال بهار می روند.

زنان در آخرین روزهای اسفند ماه به طور جمعی و با نشاط و شادی به ارتفاعات حومه شهر رفته و اقدام به تهیه خاک سفید و قرمز می نماید. دیگر اینکه با همیاری یکدیگر دیوارهای خانه های خود را در پیشواز از سال نو نمایی تازه می بخشند.

مجن یکی از شهرهای کوهستانی و زیبا در بخش بسطام شهرستان شاهرود است، این شهر پلکانی شکل از آب و هوای مناسب و تابستان های معتدل بر خوردار است، ساخت مسکن در بافت قدیم شهر به گونه ای است که حیاط هر خانه بام خانه پایینی محسوب می گردد، استفاده از مصالح سنتی همچون خشت، سنگ و کاه گل در زیبایی بافت با ارزش این شهر افزوده است.

بنا بر رسمی کهن همه ساله در آخرین روزهای اسفند ماه زنان ساکن در بافت قدیم این شهر اقدام به مالیدن دوغابی از گل به نمای کاه گلی خانه های خود می نمایند. این امر به جهت تجدید نمای داخلی و بیرونی خانه صورت گرفته و از وظایف زنان بشمار می رود. زنان مجنی غالباً برای نمای دیوارهای داخلی خانه از خاک سفید (گِلو) استفاده کرده و غالباً یک متر پایین دیوار را گِل سرخ می مالند.

دیوارهای بیرونی نیز برخی دو رنگ (بالاسفید-پایین قرمز) و برخی نیز کاملاً با گِل قرمز رنگ جلوه می گیرد. انجام این کار مستلزم تهیه گل گلو (سفید) و گل سرخ (سرخو) از ارتفاعات پیرامون شهر است.

این کار نشان از کدبانو گری و سلیقه ی زنان داشته و موجبات تحسین ایشان در نزد شوهر و دیگر اقوام و آشنایان را فراهم می آورد. مجنی ها در اصطلاح محلی گِل مالیدن به دیوار خانه را آیین گل هاکنی می گویند. همیاری زنان در انجام این کار از آداب نیک و معمول شهر مجن است.

قدمت این رسم بنا به گفته کهنسالان شهر مجن بالغ بر سیصد سال است. پیرزنان مجنی گل هاکنی مادر بزرگان خود و انجام آن را در دوره های قبل را به یاد دارند.

منبع : سیری در ایران

نوشته های مشابه

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا