در کشورمان ایران و در مجموع غارهای بسیار شگرفی وجود دارند که دیدن هر یک از آن ها برای طبیعت دوستان و غارنوردان، واجب است. در این میان اگر در استان خراسان رضوی زندگی می کنید یا قصد دارید که بیشتر راجع به این استان و جاذبه های گردشگری اش بدانید، به شما غارهای خراسان رضوی را معرفی می کنیم. هر چند که در اطراف هر شهر این استان می توانید غارهای فراوانی را بیابید اما در اینجا تنها به معرفی تعدادی از غارها که بیشتر در بین مردم و غارنوردان مشهور هستند می پردازیم.
غار سیر در نزدیکی شهر بردسکن
غار سیر همانطور که از نام آن پیداست در ۵ کیلومتری روستای سیر واقع شده است. این روستا خود، در ۲۵ کیلومتری شمال شرق بردسکن قرار داشته و شما با یک وسیله نقلیه استاندارد به راحتی می توانید از جاده ای خاکی به ابتدای مسیر ورودی غار برسید. برای رسیدن به ورودی غار باید از یک دیواره ۱۳ متری بالا بروید. همچنین می توانید از داخل یک تنوره با ارتفاع ۱۱ متر و با داشتن ملزومات مجهز کوهنوردی و غارنوردی به ورودی غار سیر برسید. غار سیر از جمله غارهای خراسان رضوی است که از گذشته های بسیار دور مسکونی بوده و از آن به عنوان پناهگاه استفاده می کردند. غار سیر بر روی کوهی صخره ای با ارتفاع حدود ۸۰ متر و حدود هزار و ۶۰۸ متر بالاتر از سطح دریا واقع شده، رسیدن به آن سخت می باشد.
برای رسیدن به دهانه غار از پایین دره باید ۱۵۰ متر بالا بروید و در این محدوده حدود ۱۵ متر را باید از دیواره ای مستقیم صخره نوردی کنید. در درون غار می توانید منبع آب و مخزنی برای جمع آوری آب ببینید که در گذشته از آن استفاده می شده است. همچنین دیواره های سنگی با ملات ساروج برای ساخت اتاق در آن می بینید. طول غار سیر حدود ۶۴ متر بوده و دو سوراخ ورودی بر روی یکدیگر در دهانه دارد. پلان تنوره ورودی آن نیز مربعی و با قطر ۱ متر است که به نوعی دستکند محسوب می شود.
غار آهوبم در بردسکن
از بین ۳ غار مشهور در نزدیکی بردسکن می توان به غاز آهوبم اشاره کرد. غار آهوبم در ۱۶ کیلومتری شمال بردسکن بوده و مسیر رفت آسانی دارد. برای رسیدن به دهانه غار باید از مسیر معدن سنگ روستای آهوبم به سمت دهانه غار پیاده روی کنید. می توانید در ورودی غار استراحت کرده و از منظره روبرویتان لذت ببرید. در نتیجه تورهای طبیعت گردی و غارنوردی بسیاری برای دیدن این غار برگزار می شود. به غار آهوبم هتل آزادی نیز می گویند! علت این نامگذاری، معلوم نیست. دهانه غار نیز شبیه به چاهی کم عمق در میانه کوه نمایان است.
غار درونه در نزدیکی بردسکن
اگر خود را به ۱۷ کیلومتری بردسکن و روستای درونه برسانید، می توانید از یکی از زیباترین غارهای خراسان رضوی به نام غار درونه دیدن کنید. دسترسی به غار آسان بوده و تورهای بسیاری برای دیدن غار برگزار می شود. همچنین وقتی از دهانه ۲ متری غار وارد فضای درونه می شوید، می توانید چشمه آبی در آن ببینید. پس از ورود به غار با فضایی با قطر ۲ متر روبرو خواهید شد، سپس برای رسیدن به فضای اصلی غار باید از راهرویی به طول ۱۰ متر که دو انشعاب دیگر نیز دارد، عبور کنید. غار با شماره ۱۶۳۲۹ در فهرست آثار ملی طبیعی به ثبت رسیده و اگر غارنورد و طبیعت گرد هستید، دیدن این غار را به شما پیشنهاد می دهیم. قدمت این غار به حدود ۶۰۰ سال پیش باز می گردد. چرا که سفال هایی که از درون غار پیدا شده مربوط به قرن ۶ تا ۸ هجری قمری بوده اند. فضای اصلی درون غار ۳ طبقه دارد.
غار مغان در نزدیکی مشهد
از غارهای باستانی ایران زمین است که قدمت آن به ۱۰۰ میلیون سال پیش یا به طور کلی تر دوره دوم زمین شناسی بر می گردد. غار مغان از غارهای خراسان رضوی بوده که در ۳۵ کیلومتری شهر مشهد و در جنوب روستای مغان قرار گرفته است. تورهای متعددی از شهر مشهد و دیگر شهرهای کشور برای دیدن این غار زیبا برگزار می شود و امیدواریم همگی این تورها، پاکیزگی در طبیعت این غار را همچنان در نظر بگیرند. غار مغان در کوهی به ارتفاع ۲ هزار و ۹۱۰ متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته و دو دهانه بزرگ دارد. درون غار پر از پرتگاه های خطرناک است که با استالاگمیت ها، استالاکتیت ها و چندین چاه پوشانده شده است. بنابراین تنها غارنوردان حرفه ای با تجهیزات مناسب می توانند از درون غار دیدن کنند. از عجایب درون غار مغان، وجود پرتگاهی به عرض ۳۵ متر و چاهی به عمق ۲۵ متر است. برای پیمایش غار حتماً راهنمایی مجرب داشته باشید و مسیر خود را علامت گذاری کنید. همچنین آب درون غار غیر قابل آشامیدن است. بنابراین از آن ننوشید.
غار قباد
اگر به سمت قوچان بروید، می توانید یکی از غارهای آهکی در بین غارهای خراسان رضوی را بیابید. این غار در سال ۱۳۶۹ توسط کوهنوردان شیروانی در نزدیکی روستای شیخ کاتلو کشف شد. طول غار حدود ۱۲۰ متر با احتساب مسیرهای فرعی است. طبق نظر اهالی روستا، در گذشته در نزدیکی غار، شهری به نام قباد قرار داشته که توسط نادرشاه به توپ بسته شده و نابود شده است. به همین دلیل به غار نام قباد را داده اند.
از عجایب این غار، پیدا شدن گلوله های توپی به وزن ۵ کیلوگرم در اطراف زمین های اطراف غار است که هم اکنون ۲ عدد از آن ها را می توانید در موزه شهر کوهنوردی شیروان ببینید.
برای رسیدن به غار ابتدا به روستای دربادان رفته و سپس به سمت روستای شیخ کاتلو بروید.
غار زری در نزدیکی مشهد
از دیگر غارهای خراسان رضوی که در نزدیک شهر مشهد و در مسیر روستای گلستان و در میان کوه ها قرار دارد، می توان به غار زری اشاره کرد. از عجایب غار زری مسیرهای دالانی و دهلیز پر پیچ و خم درون آن بدون هیچ آبی است. ارتفاع غار از سطح دریا هزار و ۱۰ متر بوده اما دسترسی به آن بسیار آسان است. دهانه غار در ارتفاع ۱۰ متری واقع شده که آن را از مزارع اطراف به راحتی می توانید تشخیص دهید. این غار یکی از جاذبه های روستای گلستان است.
غار فاس
غار فاس از غارهای خراسان رضوی در بین شهرهای گناباد و قاین در دشت بیاض قرار گرفته است. برای رسیدن به این غار، باید به ۳ کیلومتری شمال روستای ثغوری و ۹ کیلومتری شهر خضری در بخش نیمبلوک شهرستان قائنات بروید. درباره این غار تاریخ ها و داستان های بسیار جالبی نقل می کنند و زمانی به آن غار فارس می گفتند. همچنین این غار یکی از سکونتگاه های اسماعیلیان در تاریخ بوده است. از عجایب این غار، داشتن ۷ دهانه ورودی بوده که ۵ عدد از این دهانه ها از دامنه جنوبی کوه واقع در شمال روستا قابل رویت است. ارتفاع یکی از دهانه ها به طور مثال، ۴۰ متر و عرض آن ۶۰ متر است.
غار کارده در روستای کارده
این غار در ۴۸ کیلومتری مشهد و در ۳ کیلومتری روستای کارده قرار گرفته و از نوع غارهای خشک و سخت برای غارنوردان است. در مجموع در روستای کارده و در دره آل ۲ غار وجود دارد: غار شرقی غار اسکلت نام داشته و غار غربی را غار کارده می نامند. درون غار کارده پر از پرتگاه های خطرناک است. طول غار ۱۰۰ متر و عرض آن ۳ متر بوده که در ورودی بین ۱ تا ۳ متر متغیر است. اگر غارنوردی حرفه ای هستید برای دیدن این غار اقدام کنید.
شگفتی های رسوبات درون این غار با اشکال زیبایی که خلق کرده اند به همراه حیواناتی همانند خفاش ها از جذابیت های طبیعی این غار هستند.
کوهنوردانی که در ابتدا به درون این غار رفته اند، اسکلت هایی مربوط به انسان های قدیمی در آن یافته اند. درون غار، پر پیچ و خم و پر از مسیرهای متعدد است و در صورتی که مسیر خود را نشانه گذاری نکنید، درون آن گم می شوید. غار کارده را می توان یکی از سخت ترین و هیجان انگیزترین غارهای خراسان رضوی برای پیمایش دانست.
غار مزدوران
نام دیگر غار، غار مزداوند بوده که در ارتفاعات چاهک و شورلق در بین شهر سرخس و مشهد قرار گرفته است. همانطور که از نام آن پیداست، از قدیمی ترین غارهای خراسان رضوی است که یک کیلومتر طول دارد. این غار یکی از بی نظیرترین و بی خطرترین غارهای تماشایی خراسان رضوی است. این غار یکی از نایاب ترین خفاش های ایران یعنی خفاش نعل اسبی را داشته و توسط دو غارنورد به نام های منوچهر مهران و زنده یاد خورشیدی در سال ۱۳۳۵ کشف شد. بدبختانه، برای تماشای غار توسط گردشگران، درون آن را برق کشی کرده اند و دیگر حال و هوای قدیمی خود با خفاش های نایابش را ندارد اما باز ارزش دیدن دارد.
غار بزنگان
از جمله غارهای آهکی نزدیک شهرستان سرخس است که از دوران قبل از میلاد مسیح مورد استفاده انسان ها قرار می گرفته است. این غار در منطقه حفاظت شده بزنگان قرار گرفته و هنوز بکر بودن خود را حفظ نموده است. در این غار می توانید آب آشامیدنی پیدا کنید.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
مهلا نهاردانی
