شعار ۲۰۱۹ موزه ها؛ فراموشی سنت ها
شورای بین المللی موزه ها که با نماد اختصاری آیکوم (ICOM) شناخته می شود شعار سال ۲۰۱۹ خود را اعلام کرده است. این شعار تا حد زیادی تعیین کننده اقدامات و برنامه های فرهنگی، اجتماعی سال جاری خواهند بود و از این لحاظ اهمیت زیادی دارند. شعار سال ۲۰۱۹ آیکوم یا شورای بین المللی موزه ها «فراموشی سنت ها» اعلام شده است تا به این ترتیب توجه بیشتری به مقوله سنت ها و آداب و رسوم هر منطقه شود. در همین رابطه مجبتی عبادی فتح، مسئول امور بین الملل موزه انقلاب اسلامی در مصاحبه ای که با خبرنگاران داشته این شعار را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است که در ادامه می خوانیم.
مجتبی عبادی فتح، مسئول امور بینالملل موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس و دکتری مدیریت گردشگری در یادداشتی با عنوان «تأملی در شعار سال ۲۰۱۹ ایکوم»، شعار این سال را این طور تحلیل می کند:
«دغدغه شورای بین المللی موزه ها، آینده سنت ها در دنیای فوق پیوسته و مصرف گرای کنونی است که در آن بسیاری از سنتها یا به دست فراموشی سپرده شده یا در حال زوال اند. در همین راستا، موزهها می توانند به عنوان میراث بانان فرهنگی، واسطه هایی باشند برای حفظ و انتقال سنت ها از نسل های گذشته به نسل های آینده.»
شعار ۲۰۱۹ آیکوم یا همان شورای بین المللی موزه ها را موزه ها به مثابه کانون های فرهنگی: آینده سنت ها انتخاب کرده است. در وبسایت رسمی شورای بین المللی موزه ها در مورد این شعار و علت و چرایی انتخاب آن این طور آمده است:
«کلمه کانون به دو مفهوم اصلی اشاره دارد: «موزهها به عنوان موسساتی که در تعامل و مشارکت با شبکه ای از سایر نهادهای همکار فعالیت می کنند و موزه ها به عنوان هسته هایی در جهت تقویت جوامع محلی. عبارت آینده سنت ها نیز تلاشی است برای پیوند موزه ها با آینده، در عین احترام به سنتهای گذشته.»
به این ترتیب موزه ها ضمن توجه به مأموریت های بنیادین خود از جمله جمع آوری، حفاظت، ارتباط، پژوهش و نمایش آثار، باید دامنه فعالیت های خود را به سوی جامعه ای که درون آن فعالیت می کنند، نزدیک تر کنند. در دنیای امروزی موزه ها به دنبال یافتن و خلق شیوه های نوینی برای مواجهه و روبرویی با مسائل و تعارضات اجتماعی هستند و تلاش می کنند با فعالیت در سطوح محلی، در حل مسائل جهانی و چالش های فراگیری که جوامع امروز با آن درگیر هستند نیز سهیم بشوند. موزه ها به عنوان موسساتی تأثیرگذار در دل جوامع، توانایی برقراری گفتگو میان فرهنگ ها، ایجاد پلی به سوی یک جهان مملو از صلح و ترسیم یک آینده پایدار را دارند.
همان گونه که فعالیت موزه ها به عنوان کانون های فرهنگی توسعه پیدا می کند، آن ها به دنبال یافتن روش های نوینی برای انتقال احساس غرور و افتخار به مجموعه هایشان، تاریخ شان، میراث شان و خلق سنت هایی با معانی جدید، چه برای مخاطبان متنوع فعلی خود در سطح جهان و چه برای نسل های آینده هستند. این تغییرات که تأثیرات عمیقی هم بر مبانی نظری و هم بر کارکردهای موزه ها دارند، متخصصان موزه ها را نیز ملزم می کنند که به ارزش موزه ها و مرزهای اخلاقی که ماهیت کارشان را مشخص می کند، دوباره بیندیشند. مادامی که موزه ها هم به صورت کانونی در میان جوامع محلی و هم به عنوان عضوی از یک شبکه گسترده جهانی فعالیت کنند، میتوان به توانایی آنها برای ترجمه خواسته ها و دیدگاه های جوامع محلی [به زبانی بین المللی و قابل درک] در سطح جهانی امیدوار بود.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
زهرا مظاهری