گردشگری کشاورزی در عرصه زراعت و باغبانی از شروع فعالیت‌های کاشت و آبیاری تا مراحل برداشت محصول را شامل می‌شود. از طرفی این نوع گردشگری چون معمولاً در روستاها صورت می‌گیرد، از ابعاد دیگر نیز می‌تواند به تولیدکنندگان محلی منفعت‌رسان باشد. از دیگر جاذبه‌های گردشگری کشاورزی، بازدید از مزرعه پرورش حیوانات است. کمک به امور دامداری و غذادهی به حیوانات تا فعالیت‌های ورزشی همچون سوارکاری و شتردوانی، همه و همه از جاذبه‌های گردشگری کشاورزی محسوب می‌شود.
حضور در مرکز پرورش آبزیان و تغذیه آن‌ها، برای گردشگران کشاورزی بسیار جالب است و حس خوبی را به آنان القا می‌کند. آنچه در ایران به‌عنوان کشوری با پتانسیل‌های گسترده برای اجرای این نوع کسب و کار در حوزه توریسم و این صنعت بزرگ که سومین جایگاه درآمد را در جهان به خود اختصاص داده است می‌تواند اقتصاد روستایی را بیش از پیش رونق بخشد. از طرفی با حضور گردشگران در این مناطق تا حدی واسطه‌گری حذف می‌شود و درآمد بیشتری نصیب اهالی روستا خواهد شد؛ چراکه می‌توان با حضور گردشگر در منطقه و تأمین خوراک و اقامت، نیز بازدید از مکان‌های بومی اشتغال سبز را توسعه بخشید.
متأسفانه به‌دلیل فقدان استاندارد مناسب برای برگزاری تورهای گردشگری کشاورزی تاکنون برگزاری این تورها به‌رغم تلاش فعالان این عرصه، با مشکل‌هایی روبه‌رو بوده است؛ اما جمعیت احیاگران روستاهای ایران به مدیریت نادرگیویان‌پور، با هدف توسعه کسب و کارهای روستایی و بهبود شرایط اقتصادی روستاها توانست با اجرای نخستین تورگردشگری کشاورزی در ایران در مهرماه سال جاری، هم‌زمان با روز ملی روستا در طی برنامه‌ای دقیق و ساختارمند این شاخه از گردشگری را در روستاهای سمیرم به نمایش درآورد.
گیویان‌پور در این رابطه گفت: «یکی از موانع اصلی برگزاری تورهای گردشگری کشاورزی اهمیت ایمنی و خطرهای ناشی از حضور در مزارع و حوادث احتمالی در فعالیت‌های زراعتی یا جمع آوری محصولات است؛ اما ما با استفاده از پوشش مناسب، نیز رعایت نکات بهداشتی قبل از برگزاری تور در محل استبل‌های حیوانات، از سلامت و نبود بیماری‌های انگلی و میکروبی اطمینان حاصل کردیم و توانستیم این تور را در ایمنی کامل برگزار کنیم.در این تور مزارع موردنظر برای جمع‌آوری سیب از باغ‌هایی انتخاب شد که به لحاظ ناهمواری سطح زمین از شرایط مناسبی برخوردار باشند و دسترسی به میوه‌ها نیازمند ابزار خاص و پیچیده نباشد.
البته گاهی برای تنوع در فرایند جمع‌آوری و برداشت، از ابزارهای مختلف جهت جذابیت و آشنایی بیشتر گردشگران با کشاورزی استفاده شد. درختان مورد نظر در این باغ را که بالغ بر ۴۰۰۰ اصل درخت سیب گلدن و قرمز در مساحت ۱۰ هکتار بود، بررسی کردیم که فاقد سم و دیگر مواد شیمایی باشند تا گردشگر دچار بیماری یا مسمومیت تنفسی نشود.
با این همه، کارشناسان ایمنی و امدادگر تخصصی طبیعت، در زمان برگزاری تور ما را همراهی کردند تا در لحظه برخورد با حوادث طبیعی و محیطی نیز امنیت کافی در تور برقرار باشد و در صورت گزش خزندگان یا حشرات مشکل خاصی پیش نیاید.»
به نظر می‌رسد گردشگری کشاورزی به‌دلیل نیاز به بررسی‌های گوناگون و حصول اطمینان، بهداشت و امنیت عمومی تاکنون مورد استقبال برگزارکنندگان و آژانس‌های گردشگری مربوطه قرار نگرفته است. از طرفی متخصصین کافی و آموزش‌دیده نیز جهت سرپرستی این تور و امدادتخصصی آن تربیت نشده اند.
غذا که یکی از اساسی‌ترین و جذاب‌ترین بخش‌های تورهای کشاورزی است می‌بایست مطابق آداب و روش محلی طبخ و سرو شود.
به همت جمعیت احیاگران روستاهای ایران با در نظر گرفتن این آیتم، غذای نزدیک به ۱۰۰ نفر از گردشگران و دست‌اندرکاران این برنامه توسط اهالی روستا که از قبل مواد اولیه آن در اختیار آشپز محلی قرار گرفته بود تا در شرایط مناسب و با رعایت اصول بهداشتی مهیا شود آماده شد.
در گردشگری کشاورزی، مسافران می‌توانند با سلیقه خود و انتخاب شخصی محصولات باغی یا ماکیان موجود در منطقه را برداشت و بهترین آن‌ها را خریداری کنند.
لذت خرید از مزرعه یکی از بهترین اثرهای این تورهاست؛ لذا روان‌شناسان به حضور در باغ‌ها و طبیعت تأکید دارند.
انرژی موجود در فضاهای طبیعی، عامل ازبین‌برنده افسردگی و افزایش نشاط و شادابی است.
امروزه با صنعتی‌شدن بسیاری از شهرهای جهان، علاقه به حضور در تورهای گردشگری کشاورزی و احیای روستاها درصدر فعالیت‌های صنعت توریسم قرار گرفته است.
در ایران نیز به‌دلیل لمس طبیعت، حیوان‌ها و مزارع باغی، بازار بزرگی را می‌توان برای روستاها و کسب و کارهای وابسته با آن رقم زد تا هم اشتغال پایدار ایجاد و هم محیط‌زیست حفظ شود.
نویسنده : بهاره بستام رخ
