صنایع دستی اصفهان /درد و دل با ریچارد شیردل

عباس شیر دل رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان از معدود کسانی است که با رسانه حرف حساب می زند . شیردل پس از انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت صنایع دستی و گردشگری جهان مسئولیت سنگین تری را بر عهده دارد ؛ چرا که از امروز به بعد اصفهان تنها پایتخت فرهنگی جهان اسلام نیست بلکه اصفهان به یک تمدن بزرگ بشری تبدیل شده که هر جنبنده ای بر روی زمین به آن افتخار می کند . اگر مبحث را اینگونه آغاز کنیم که هجدهمین دوره اجلاس صنایع دستی و گردشگری بهانه ای شد تا کارگروه های فعال در این زمینه در سطح شهر دیده شوند شاید خط مشی این مطلب مشخص شود از سوی دیگر باید به این نکته اشاره کرد که رئیس اتحادیه صنایع دستی اصفهان با اشاره به این که در کل استان بناهای تاریخی و صنایع دستی روبه نابودی است ، گفت : جای تاسف دارد که بناهایی مانند برج کبوتر حتی یک نگهبان برای حفاظت از این میراث تاریخی ندارد ؛ در این زمینه ما طرحی را ارائه کردیم که شامل کل منطقه به صورت ویژه می شود ، این طرح که برای احیای این مناطق واگذاری آنها را به بخش خصوصی پیشنهاد داده است در مدت ۲۰ سال می تواند علاوه بر ترمیم بافت این میراث تاریخی بهره اقتصادی نیز داشته باشد . از سوی دیگر برنامه های مدون ما در حوزه گردشگری آغاز شده است که به عنوان مثال می توان روستای کفران را نام برد که صنعت و هنر نگارگری را در این روستا راه اندازی کردیم  و مورد استقبال قرار گرفته است . اموزش در این زمینه به این صورت است که یک استاد کار به منطقه اعزام می شود و برای نیروهای علاقه مند کلاس آموزشی دایر می کند پس از گذراندن دوره های مقدماتی هنرمندان می توانند تولید و بهره برداری را آغاز کنند .

صنایع دستی اصفهان /درد و دل با ریچارد شیردل

*به نظرتان اولین نیاز یک هنرمند در حوزه اقتصادی چیست ؟

در حال حاضر هنرمندان نیاز به دیده شدن دارند و این وظیفه بردوش رسانه ها است . چرا که ما با استفاده از رسانه ها توانستیم به بسیاری از ارمانهای فکری و ذهنی خود نزدیک شویم در این مورد خاص باید به این نکته اشاره کنم که شخص من برای به تصویب رساندن یک اساس نامه ۶ سال رفت و امد اداری داشتم تا توانستم این اساس نامه را ثبت کنم در حالی که اگر ارگان های مربوطه با وجدان بیشتری به کار خود ادامه می دادند این کار در طول مدت ۵ ماه به نتیجهمی رسید . اما در بخش اقتصادی هنرمندان حرف برای زدن بسیار است چرا که هنرمندان در درجه اول نیاز به برند شدن دارند البته که هر هنرمندی برای خود یک برند معتبر است اما می توان اینگونه گفت که برند های مطرح ورزشی هم به خاطر کیفیت خوبی که عرضه می کنند و هم به خاطر سبقه کاری که ارائه دادن در ذهن مردم به یک پناهگاه امن تبدیل شده اند . در این زمینه هم برای برند شدن هنرمند ابتدا باید آنها را شناسایی و تعریف کرد و در درجه دوم کیفیت اثر و کالایی که ارائه می دهند را مورد ارزیابی قرار داد چراکه ما در قبال جنسی که به دست مخاطب می رسد نیز مسئولیم . من پیشنهاد می کنم که در این زمینه فعالیت ها به صورت بازاریابی اینترنتی انجام شود . امروزه با توجه به پیشرفت روزافزون فناوری در جوامع این نکته بسیار مهم است که دیگر کسی برای خرید جنس مورد نیاز خود به کاتالوگ ها و بروشور های مجله مراجعه نمی کند و همه با استفاده از قدرت اینترنت به صورت انی کالای مرود علاقه خود را انتخاب و دریافت می کنند . می توان با راه اندازی یک تارنمای چند منظوره در این زمینه نیاز هنرمندان را از نظر اقتصادی پاسخ گفت .

صنایع دستی اصفهان /درد و دل با ریچارد شیردل

*اصفهان به عنوان شهر صنایع دستی و گردشگری اصفهان چه برنامه ریزی هایی را برای آینده انجام داده است ؟

البته باید به یک موضوع خنده دارد اشاره کنم که اصفهان در این مدت یک مجسمه متحرکی را در سطح شهر بهره برداری کرده است که مایه سرافکندگی این جامعه هنری است چرا که این مجسمه هم از نظر ابعاد بسیار بزرگ و ضمخت می باشد و هم از نظر کیفیت یک محصول مسخره و پیش پا افتاده است از سوی دیگر اصلا به چشم نمی آید که گردشگر خارجی اصفهان را از روی نمادهای شهری به عنوان شهر صنایع دستی و گردشگری جهان بشناسد لذا مسئولین مربوطه در شهرداری باید به این نکته توجه داشته باشند که پژوهش در این زمینه باید به منابع آکادمیک سپرده شود . البته باز هم شهر ما در این زمینه در فقر به سر می برد همانطور که می دانیم دانشگاه های فعال در سطح شهر هیچ اقدامی برای پیشرفت علمی این هنر انجام نداده اند از سوی دیگر افرادی را داریم مانند استاد صامتی که به تنهایی در ۱۷ زمینه استاد تمام است اما همچنان در بین عوام جامعه ناشناخته مانده و شاگرد های اندکی را پرورش می دهد . لذا برنامه ریزی بلند مدت در این زمینه در ابتدا نیاز به یک اینده پژوهی علمی دارد و در درجه بعدی باید صنایع دستی و گردشگری نه تنها در اصفهان بلکه در همه جای ایران جدی گرفته شود . این صحبت شاید یک شعار باشد اما در اجرا کاملا عملی است تنها باید فعل خواستن را صرف کرد . از سوی دیگر واقعا جای تعجب دارد چرا هنوز فروش اثار صنایع دستی بر عهده اتحادیه صنایع دستی نیست البته در این زمینه بسیاری از موسسات اموزشی و مراکز فنی حرفه ای با ما هم صدا شده اند و ما تنها توانستیم تولید این بخش را به دست بگیریم و در حزوه فروش هنوز نیاز به برندینگ احساس می شود .

صنایع دستی اصفهان /درد و دل با ریچارد شیردل

*به نظر شما کشور ما به برند هایی مانند استاد فرشچیان نیاز ندارد ؟

البته که همین طور است اما یکی از ریشه های ناشناخته در جهان سوم فرار از مرزهاست . به طوریکه استاد فرشچیان با تمام تلاش ها و فعالیت هایی که در سرزمین خود انجام داد مهاجرت به خارج از کشور را به ماندن ترجیح داد و افرادی مانند استاد صامتی با چنین درجه فعالیت هنری که در کشور خود مانده اند تا بلکه فرجی شود و مسئولین به داد انها برسند هنوز خانه نشینند و انطور که شایسته انها است شناخته نشده اند . این بزرگترین افتخار بود اصفهان شهر جهانی صایع دستی در تمام کشور استان ها برای برند شدن محصولات هنری خود تلاش می کنند نه این که اصفهان از این جهت هیچ پیشرفتی را نداشته بلکه پیشرفت اصفهان در خور لقب کنونی آن نیست لذا باید مسئولین جدی تر و به طور ریشه ای با این مبحث برخورد کنند . ما در حال حاضر نمایشگاه دائمی در سطح شهر که به طور مستمر فعال باشد تا چه گردشگران داخلی و چه گردشگران خارجی بتوانند از آن بهره برداری کنند را نداریم ودلیل آن هم کمبود بودجه در این زمینه است . البته که ما از دولت هیچ بودجه ای نمی گیریم و تنها منابع مالی اتحادیه بنا به پرداخت های سالیانه عضویت صنفی است و جالب است بدانید که هفتاد میلیون هزینه ای که در اجلاس برای تقدیر از مهمانان شد را از جیب خود اتحادیه پرداخت کردیم . همه این مباحث دست به دست هم می دهند تا ما برای برپایی یک نمایشگاه دائمی سنایع دستی در شهر هنرپرور اصفهان نتوانیم نمایشگاه دائمی داشته باشیم چرا که هزینه اجاره ماهیانه غرفه ها بعضا تا ۳ میلیون تومان هم می رسد . ما از ارگان ها حداقل این انتظار را داریم که برای هنرمندان داخلی یک گزینه ویژه ای را روی میز بگذارند و غرفه ها را به طور رایگان در اختیار ما قرار بدهند تا بتوانیم علاوه بر حمایت از هنرمندان ناشناخته یک نمایشگاه دائمی را دایر کنیم .

صنایع دستی اصفهان /درد و دل با ریچارد شیردل

*در دوره شما رشد صنایع دستی در سطح استان تا به اینجا چگونه است ؟

ما به اندازه توان خود تلاشمان را کرده ایم و باید اشاره کنم که من هیچ حقوقی در این زمینه دریافت نمی کنم شاید برای من منافع معنوی زیادی داشته باشد اما من هم خانواده دارم و باید برای تامین نیازهای انان تلاش کنم از همین رو مجبور هستم در هفته چند ساعتی کرکره بنگاه اقتصادی خود را پایین کشیده و به فعالیت های این چنین بپردازم . باید به اساس نامه ای که شش سال به صورت روزانه در رفت و امد بودم تا ان را به ثبت برسانند اشاره کنم و بگویم اگر به جای این همه رفت و امد بی مرود این اساس نامه در عرض یک ماه به ثبت رسیده بود امروز به مراتب شاهد پیشرفت بیشتر اتحادیه در زمینه های مختلف هنری بودیم . ما برای اینکه گردشگر را جذب به  هنرهای بومی خود کنیم نیاز به برگزاری نمایشگاه ها و کرایه غرفه های متعدد داریم هنگامی که در این زمینه ناتوان باشیم باید گردشگر را با ترفند های مسافرتی به مکان مورد نظر نزدیک کنیم از این طریقف می توان نتایج قابل قبولی را به دست اورد . همکاری تورها در این زمینه می تواند هم به جهت اقتصادی و هم به جهت معنوی برای اینده گردشگری استان نیز یک دستاورد ارمانی باشد . پدیده ای که می تواند ضربه محکم و کارامدی به صنایع دستی وارد کند جلوگیری از تولید وسایل تزئینی مانند تخته است . البته که این وسیله از نظر کارایی در دین مبین اسلام حرام شناخته شده و در ان هیچ شکی نیست اما تولید کننده ای که با مهارت و صرفا برای تزئین بیشتر این وسیله را بر پشت میز های چوبی شطرنج طراحی می کند باهدف اقتصادی این را کرده و جلوگیری از تولید این وسایل تنها باعث فرسودگی ریشه های هنری در شهر می شود . ما مشکلات بسیاری در زمینه های مختلف ارزی برای تبادل وجه نقد با گردشگران خارجی داشتیم که با برنامه ریزی های زیرکانه اتحادیه در دوران تحریم توانستیم این مشکلات را مرتفع کنیم . پس نتیجه می گیریم که رشد اتحادیه وابسته به رشد فردی – اقتصادی هنرمندان در زمینه های مختلف است و همه این عوامل دست به دست هم می دهند تا پرچم ایران در جای جای این کره خاکی بدرخشد .

*شیر دل می خواهد با شیردل مصاحبه کردن ؟!

صنایع دستی اصفهان /درد و دل با ریچارد شیردل

این اتفاق یک اتفاق دراماتیک در حوزه ادبیات رسانه ای که عباس شیردل به ان اشاره کرد و گفت : شیر دل می خواهد با شیر دل مصاحبه کردن چراکه من همه صحبت ها را رک و بی پرده عنوان می کنم و در این زمینه از هیچ کسی اجازه نمی گیرم البته در بسیاری از لحظات اتفاق های ناگواری هم ممکن است برایم روی دهد اما هرکه خربزه خورد پای لرزش هم می نشیند . این صحبت شیردل رسانه نسل فردا را بر ان داشت تا از این گفت و گوی داغ و تا حدودی جنجالی یک بهره برداری علمی داشته باشد . در این حوزه باید اشاره کرد که هنریک عمل تجربی است که تنها در حوزه اکادمیک می توان ان را به غیر انتقال داد و این غیر می تواند هر کسی باشد اما اگر ایرانی باشد چه بهتر . از سوی دیگر هنرمندی که در زمینه ای به صورت تخصصی فعالیت می کند باید این نکته را در نظر داشته باشد که اصفهان با همه پتانسیل های هنری اش هنوز دروازه ای را به عنوان علوم اکادمیک هنری در شهر برای علاقه مندان باز نکرده است و همانطور که می دانیم روز به روز تعداد اموزشگاه های بازیگری به دلایل نامشخص کم می شوند تعداد غرفه های صنایع دستی به دلایل مادی برچیده می شوند و اتحادیه ای مانند اتحادیه صنایع دستی باید برای تامین مخارج خود به غیر مراجعه کند و از دولت هیچ بودجه ای دریافت نکند . این حجمه از اطلاعات ویرانگر در زمینه هنر می تواند برای شهری که اکنون دو لقب مهم را بردوش می کشد خطرناک باشد . اصفهان هم پایتخت فرهنگی جهان اسلام شناخته می شود و هم شهر جهانی صنایع دستی و گردشگری پس باید در خور این لقب باشد که هنگام ورود گردشگر به این شهر او را با یک مجسمه غول مانند ضمخت در گوشه ای از یک پل نزدیک به انقراض مواجه نکند . با همه این تفاسیر همانطور که ریچارد شیردل سنایع دستی و گردشگری اصفهان گفت به اینده امیدواریم و امیدواریم این صبحانه با مدیر بهانه ای شود برای صبحانه با یک مدیر شیردل دیگر .

نویسنده علی رفیعی ورنجانی – تحریریه سایت گردشکری