پل چوبی، پل ویژه شاه عباس
پل چوبی اصفهان ، پل ویژه شاه عباس | در انتهای خیابان کمال اسماعیل پل باریک و کم عرضی دیده میشود که در قسمت ورودی آن تابلویی به نام پل جویی یا چوبی قرار دارد. پل چوبی که در میان پل خواجو و پل اللهوردی خان (سی وسه پل) قرار دارد، در سال ۱۰۶۵ قمری به دستور شاه عباس صفوی و با هزینه شخصی ساخته شد.
این پل راهی اختصاصی برای خانواده سلطنتی بود که بین کاخ هفت دست و کوشک آیینه خانه قرار داشت و آنها میتوانستند بدون دیده شدن در انظار عمومی در میان این باغها تردد کنند.درواقع شاه عباس این پل را بنا کردهتا خانوادهش و بزرگان و مهمانان بتوانند بدون مزاحمت در میان کاخها و باغهای سلطنتی رفت و آمد داشته باشند.
پل خواجو یکی از پلهای پر رمز و راز اصفهان
مردم و سلسلههای تاریخی برای ارتباط شهر در دو طرف زایندهرود به سراغ ساخت پل میرفتند. اغلب این پلها تاریخی داستانهای بسیاری برای ما دارند. برای مثال پل خواجو یکی از پلهای پر رمز و راز اصفهان است.
علاوه بر باغ های سعادت آباد کاخ هفت دست، کشکول، نمکدان و کوشک باشکوه آیینه خانه همگی از طریق این پل قابل دسترس بودند. متاسفانه تمامی این بناها در زمان قاجار و به دست ظل السلطان تخریب شده و اثری از آن ها باقی نمانده است.
در نوشته های یکی از سیاحان اروپایی از کاربرد چوب در پایه های این پل سخن گفته شده است و به نظر می رسد به همین دلیل این پل به نام پل چوبی شناخته می شود با این وجود برخی واژه چوبی را تلفظ ناصحیح جویی می دانند.در برخی منابع نام درست پل، پل جویی میداند. علت نامگذاری پل به این نام، جریان داشتن یک جوی آب کوچک بر روی پل بوده است.
این گروه اعتقاد دارند که مردم اصفهان در زبان عامیانه به اشتباه به جای پل جویی، از پل چوبی استفاده میکردند. میگویند در ساختمان پل هیچ چوبی استفاده نشده و نام پل چوبی به این دلیل در زبان عامیانه استفاده میشود.در سفرنامه شاردن اشاره شده که پل از جنس چوب ساخته شده که بر پایه سنگ میباشد. بنابراین نمیتوان با قطعیت گفت که عنوان پل چوبی راحتی تلفظ در زبان عامیانه مردم اصفهان بوده است.
پل سعادتآباد
اما نام اصلی پل در واقعا پل سعادتآباد بوده و همچین در زمان صفویان به علت ارتباط به هفت کاخ سلطنتی به پل هفت دست هم مشهور بوده است.
در قسمت میانی پل برجی شش ضلعی دیده میشود که از هر طرف آن چشمهای روان بوده است. این قسمت میزبان امیران، اشراف، مهمانان و سفیرانی بود که به حضور شاه میرسیدند.
مصالح اصلی پل، سنگ و ملات ساروج
مصالح اصلی پل، سنگ بوده و در پایههای آن از ملات ساروج استفاده شده و در تمامی بدنه و طاقها، آجر با ملات گچ به کار رفته است. پل جویی با اینکه عرض کمی دارد و طول آن ۱۴۷ متر میباشد اما استحکام زیادی دارند که علت این استحکام مصالح بومی آن زمان بوده است.
پایه های سنگی پل دارای موج شکن هایی مثلثی شکل هستند که بر خلاف جریان آب طراحی شده اند. پل ۲۱ دهانه با طاق هایی جناغی و یکدست با اندازه های یکسان دارد که نمای زیبایی را ایجاد کرده است. در طول پل دو اتاقک یا برج کوچک شش ضلعی با شش پنجره تعبیه شده است. از هر گوشه این برج ها سه چشمه جریان دارد. این برج ها مکانی بوده که پادشاه یا میهمانان مخصوص قایق سواری و یا آتش بازی ها را به تماشا می نشستند.