نوروز مظهر هویت و نماد روحیه ایرانی است / طبیعت و رستاخیز
نوروز مظهر هویت و نماد روحیه ایرانی است / طبیعت و رستاخیز
نوروز مظهر هویت و نماد روحیه ایرانی است / طبیعت و رستاخیز
یکی از مؤلفههای کلیدی در نگهبانی و معرفی هویت ایرانی، آیینها و رسومی هستند که به واسطه دیرینگی و فراگیری از اهمیت والایی برخوردارند، نوروز بعنوان سنتی استوار و سرزنده بخشی از فرهنگ و هویت ایرانی است.
براستی دردلیل ماندگاری نوروز در فرهنگ ما رابه سبب اندیشههای نیک «همچون صله رحم و نوع دوستی» است که در این آئین کهن وجود دارند، زیرا نوروز آدمیان را به هم نزدیک میکند، قلبها را به هم پیوند میزند، موجب اتحاد و اتفاق است، ذهن را به عالم بالا معطوف میسازد ، نور و روشنایی را که بنا به گفته فردوسی عامل اصلی پیدایش چنین روزی
است و نماد قداست است به یاد انسان میآورد و از آنجا که با قلبها پیوند دارد پیوسته مورد احترام همه آدمیان در طول تاریخ بوده است. نوروز ظرفی است که تمامی آئینها ، سنتها ، فرهنگ ها ، آداب و رسوم ایرانی که در مجموع می توان به آن تاریخ اقوام ایرانی را عنوان داد درخود جای داده است. و نوروز اندیشهها و فرهنگهای کنونی ایران در آن جای می گیرد و نوروز از عوامل حفظ اندیشه ها و فرهنگهای ایرانی است .
نوروز مظهر هویت و نماد روحیه ایرانی است / طبیعت و رستاخیز
یکی از راز ماندگاری آن هماهنگی با فطرت انسانی است که در ذات هر آدمی میل به نو شدن و تغییر وجود و اعتقاد به معاد دارد و نوروز در واقع یک بعثت دوباره طبیعت است یک جور زندگی مجدد همه گیاهان و حیوانات است که از درون خود به بیرون هجرت میکنند و رستاخیز نو شدن خودشان را جشن میگیرند.
بنابرین نوروز یکی از کهنترین جشنهای به جا مانده از دوران باستان است. که هنوز مردم مناطق مختلف فلات ایران، نوروز را جشن میگیرند. زمان برگزاری نوروز، در آغاز فصل بهار است. نوروز در ایران و افغانستان آغاز سال نو محسوب میشود و در برخی دیگر از کشورها تعطیل رسمی است.
مجمع عمومی سازمان ملل در نشست ۴ اسفند ۱۳۸۸ (۲۳ فوریه ۲۰۱۰) ۲۱ ماه مارس را بهعنوان روز جهانی عید نوروز، با ریشهٔ ایرانی بهرسمیت شناخت و آن را در تقویم خود جای داد. در متن به تصویب رسیده در مجمع عمومی سازمان ملل، نوروز، جشنی با ریشه ایرانی که قدمتی بیش از ۳ هزار سال دارد و امروزه بیش از ۳۰۰ میلیون نفر آن را جشن میگیرند توصیف شدهاست.
نوروز مظهر هویت و نماد روحیه ایرانی است / طبیعت و رستاخیز
پیش از آن در تاریخ ۸ مهر ۱۳۸۸ خورشیدی، نوروز توسط سازمان علمی و فرهنگی سازمان ملل متحد، به عنوان میراث غیر ملموس جهانی، به ثبت جهانی رسیده بود. در ۷ فروردین ۱۳۸۹ نخستین دورهٔ جشن جهانی نوروز در تهران برگزار می شود و این شهر به عنوان «دبیرخانهٔ نوروز» شناخته شده است.
منطقهای که در آن جشن نوروز برگزار میشد، امروزه شامل چند کشور میشود و همچنان در این کشورها جشن گرفته میشود. برخی آیینهای نوروز در این کشورها با هم متفاوتاند. مثلاً در افغانستان سفره هفتمیوه میچینند؛ اما در ایران سفره هفت سین میاندازند.
جغرافیای نوروز با نام نوروز یا مشابه آن، سراسر خاورمیانه، بالکان، قزاقستان، تاتارستان، در آسیای میانه ، چین شرقی (ترکستان چین)، سودان، زنگبار، در آسیای کوچک سراسر قفقاز تا آستراخان و نیز آمریکای شمالی، هندوستان، پاکستان، بنگلادش، بوتان، نپال و تبت را شامل میشود.
همچنین کشورهایی مانند مصر و چین جزو سرزمینهایی نیستند که در آنها نوروز جشن گرفته میشد، اما امروزه جشنهایی مشابه جشن نوروز در این کشورها برگزار میشود.
در تاریخ ۲۴ فوریه ۲۰۱۰ سازمان ملل متحد با تصویب یک قطعنامه در مقر سازمان در نیویورک، عید نوروز را به عنوان روز بینالمللی نوروز و فرهنگ صلح در جهان به رسمیت شناخت.
بنابرین نوروزی دیگر از راه می آید، تا در چرخه اسطوره اش به یادمان بیاورد که بهار همچون«ایران» جاودان است هزاران سال پیش مردمانی از غرب و شرق و شمال و جنوب در این خانه گرد آمدند و هزاران سال کار و کوشش کردند تا آن را آباد کنند و از آن«ایران» بسازند، تا این خانه آباد بماند و چراغش روشن.
از همین رو، امروز نیز، همچون دیروز، بار این میراث گرانقدر بر دوش های ما است .
نوروز مظهر هویت و نماد روحیه ایرانی است / طبیعت و رستاخیز
نوروزی دیگر از راه می رسد، و همه ما، با همه غم ها یا شادی های مان باید به یاد داشته باشیم و هر روز برای خود تکرار کنیم که وظیفه و رسالت مان، پهنایی بیشتر از طول زندگی های مان دارد:
باشد که از این داوری رو سپید بیرون بیائیم.محبت ، حفظ وحدت و یکپارچگی و دوستدار و عاشق وطن بودن و صله رحم – که یادگار دین مبین اسلام است – و دور ریختن کدورتها و به یکدیگر ارادت داشتن و از همه مهمتر حفظ این آب و خاکی که میراث گذشتگان است همه بکوشیم و قدمی و قلمی برنداریم که موجب تشتت و تفرقه شود.
امید آن که غم های تان را، هر اندازه هم بزرگ، پایانی باشد و شادمانی های تان، هر اندازه هم اندک، بی پایان بمانند: نوروز به کامتان شاد و امید برای تان پایدار. .
نویسنده : حسین نقدی / باشگاه مخاطبان روزنامه نسل فردا