میدان گنجعلی خان، یادگار دیگری از صفویه

میدان گنجعلی خان در مرکز مجموعه تاریخی گنجعلی خان کرمان یکی از مهمترین جاذبههای گردشگری کرمان به حساب میآید.
میدان گنجعلىخان، نظیر میدان نقش جهان اصفهان و میدان میر چخماق یزد است؛ پیرامون خود بعضى از عناصر شهرى را به وجود آورده است، به طورى که در سه ضلع آن بازار قرار دارد و در ضلع دیگرش مدرسه گنجعلىخان بنا شده است. وجود حمام، آبانبار، ضرابخانه و همجوارىاش با بازارها و چهارسوق، این مجموعه به هم تنیده را کامل کرده است.
از نقطهنظر نماى ظاهرى معمارى، وجود طاق نماهاى آجرى، کاشىکارى، فضاى سبز، حوض آب و … بر زیبایى آن افزوده است. طول میدان حدوداً ۱۰۰ متر و عرض آن ۵۴ متر است و ۵ هزار و ۳۴۶ مترمربع مساحت دارد. در شمال میدان، موزه ضرابخانه و بخشى از بازار مسگران، در جنوب آن بازار و حمام گنجعلىخان، در شرق، مدرسه و مسجد و در غرب آن، آبانبار گنجعلىخان و بخشى از بازار مسگران واقع شده است.
میدان گنجعلی خان، میدان تاریخی متعلق به دوره صفوی است که معماری آن برعهده محمد سلطانی یزدی بوده و به دستور گنجعلی خان، حاکم وقت کرمان، ساخته شده است.
مجموعه تاریخی گنجعلی خان شامل کاروانسرا، مسجد، ضرابخانه، آب انبار و حمام پیرامون این میدان است. علاوه بر آن، بلندترین بادگیر کرمان نیز در مدرسه علمیه ابراهیمه در مجاورت این میدان قرار دارد و از میدان، چشم انداز بینظیری به این بادگیر وجود دارد.
بازار گنجعلی خان سه ضلع این میدان مستطیل شکل را به خود اختصاص داده که مغازههای مس و پته دوزی آن بسیار پرطرفدار است، در محل تقاطع دو راسته بازار نیز چهار سوقی با گنبدی مرتفع دیده میشود.
در ضلع شرقی میدان نیز مدرسه گنجعلی خان واقع شده و روزگاری مدرسهای پر رونق بوده که بعدها به کاروانسرا تبدیل شده است. بر کاشیهای کتیبه سرای این بنا تاریخ ۱۰۰۷ ه. ق مطابق با ۱۵۹۸ میلادی نقش بسته است.
موزه ضرابخانه نیز در داخل بازار مسگری شمالی قرار دارد، یکی دیگر از مهمترین بناهای پیرامون میدان حمام گنجعلیخان با کاشی کاری، مقرنس و معماری بینظیر است که در راستای بازار قرار دارد.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
آناهیتا جعفری