طبیعت بام, بام ایران در نوروز ۹۸
شهر بروجن یکی از شهرهای استان چهارمحال بختیاری است که اسمش مشابه های زیادی دارد اما از لحاظ آوایی! ما در ایران بروجرد داریم، بجنورد داریم، بروجن هم داریم. امروز می خواهیم تا مشخصات این شهر زیبا را در غالب کلمات آورده و برای شما به اشتراک بگذاریم. از آن جایی هم که دیگر چیزی تا شروع تعطیلات نوروزی نمانده است و ممکن است که این شهر زیبا مقصد سفر داخلی خیلی ها از جمله خودِ شمایی که این مطلب را می خوانید باشد، پیشنهاد می کنیم که تا آخر مطلب معرفی شهر بروجن با ما همراه باشید.
همه چیز درباره ی بروجن
همانطور که در مقدمه هم اشاره کردیم، شهر بروجن در استان چهارمحال بختیاری قرار گرفته است و از قضا یکی از مهم ترین شهرهای این استان نیز هست. همچنین این شهر از نظر وسعت و جمعیت لقب دومین شهر استان را به خود اختصاص داده است. در دشتی به وسعت حدود ۵۸۰ کیلومتر مربع در شرقی ترین نقطه ی منطقه و در محل تلاقی راه های ۳ استان چهار محال و بختیاری، اصفهان و فارس قرار گرفته است.
شهرستان بروجن بر اساس آخرین سرشماری که از آن صورت گرفته دارای ۱۱۸ هزار و ۳۸۱ نفر جمعیت بوده است که بی شک در حال حاضر افزایش یافته است. بروجن به دلیل داشتن جاذبه های گردشگری فراوان در سال های اخیر، به عنوان یکی از قطب های گردشگری استان چهار محال و بختیاری نیز شناخته شده است. به صورت کلی، زبان اکثریت مردم بومی بروجن لری بختیاری است اما در این شهر اقلیتی وجود دارند که زبانشان ترکی قشقایی است. درباره ی طبیعت بروجن باید بدانید که با توجه به ارتفاع ۲۱۹۷ متری این شهر آن را بام بام ایران می نامند.
شهر بروجن از لحاظ طبیعت غنای بسیار زیادی دارد و بیشتر به خاطر جاذبه های طبیعتش معروف است. بروجنی ها به زبان فارسی و لهجه ی اورجنی صحبت می کنند. از جمله ی نامداران و افراد مشهور بروجن می توان به شاعر معروف داراب افسر بختیاری و ابوالقاسم بختیار اولین پزشک ایرانی اشاره کرد. مردم بروجن اغلب شغلشان کشاورزی و دامداری است. از صنایع دستی این شهر نیز می توانیم به قالی های پشم یلمه ای اشاره نماییم. گیوه و نمدمالی نیز از گذشته جزئی از صنایع دستی این شهر محسوب می شده اند و در حال حاضر هم خیلی معروف است.
معروف ترین سوغاتی های شهر بروجن نیز عبارتند از: گیوه های ملکی که معروف ترین سوغاتی این شهر است، پولکی، نبات، کشک، قارا، گلیم، قالی و گز بلداجی. درباره ی گیوه های ملکی باید این را بگوییم که رویه ی این گیوه ها از کرباس اصل و کفه ی آن ها از استخوان حیوانات و چوب ساخته شده است. این گیوه ها در تابستان پا را خنک و در زمستان گرم نگه می دارند. قدمت تولید این گیوه ها به ۱۰۰ سال می رسد و در بازارهای جهانی نیز مشتریان خود را دارند.
مروری بر تاریخچه ی بروجن
هستند کسانی که قدمت شهر بروجن را به ۱۰ هزار سال پیش نسبت می دهند. این دسته از کارشناسان معتقدند که به طور مثال در بروجن مردم شهر در هنگام درگیری دو قوم اکسیانا و بخادا که همان قوم بختیاری کنونی است، برج های بسیار زیادی برای دفاع و دیده بانی ساختند. به همین دلیل مدت زیادی این شهر به اورجست شهرت پیدا کرد و پس از گذشت سالیان سال ابتدا به اورجن شهرت یافت و سپس به بروجن نام فعلیش ملقب گشت.
برخی دیگر از کارشناسان نیز بر این عقیده هستند که اهالی این شهر از مردم محله اوره لردگان بوده اند که در اثر ظلم حاکمان و فرماندهان منطقه ی لردگان به این شهر پناه آورده اند و پس از آن به نام اور جسته معروف شده اند و سپس به بروجن شهرت پیدا کرده است. به هر حال، در مورد تاریخچه ی شهر سند مکتوبی وجود خارجی ندارد و تنها سنگ نوشته ای که از یک قبر در این شهرستان بیرون آمده است، تاریخ ۱۰۰۴ قمری را نشان می دهد که بر اساس آن می توان قدمت شهر را بر اساس این سند مکتوب و تاریخی محاسبه کرد. شهر بروجن در دوره ی ناصرالدین شاه به قریه یا روستای بروجن تیول حسینقلی خان ایلخانی محسوب می شد. منابع می گویند که بانی شهر بروجن، شهاب السلطنه پسر امام قلی خان حاجی ایلخانی بوده است. والی این شهر یا همان شخص شهاب السلطنه نیز مدرسه ای در این شهر بنا کرد که به سبب استفاده از برخی مهارت ها و فنون نام دارالفنون کوچک را به خود گرفت. جالب است بدانید که در این مدرسه زبان انگلیسی نیز تدریس می شده است. این مدرسه نزدیک به ۳۰ سال برپا بوده است.
جاذبه های شهر بروجن
گردشگاه چشمه ی سیاسرد
گردشگاه چشمه سیاسرد، یکی از جاذبه های گردشگری بروجن و معروف ترین تفرجگاه مردم این شهر است. این تفرجگاه در حدود ۴ کیلومتری شهر و در اطراف چشمه ای به همین نام واقع شده است. تقریبا در تمامی آخر هفته ها و تعطیلات، مردم از شهر بروجن و دیگر شهرهای استان برای گشت و گذار و طبیعت گردی به این مکان سفر می کنند. هوای مطبوع خنک، فضای سبز با صفا با درختان سر به فلک کشیده، امکانات مناسب برای پیکنیک تنها گوشه ای از دیدنی ها و فعالیت هایی هستند که در چشمه ی سیاسرد انتظار شما را می کشند. همچنین در مجاورت این منطقه برای کسانی که قصد اقامت در آن را دارند، ویلاها و واحدهای اقامتی مناسبی وجود دارند.
تالاب چغاخور
در فاصله ی نه چندان دوری از تالاب گندمان، تالاب بین المللی چغاخور قرار گرفته است. این تالاب ۲۳۰۰ هکتاری، حدود ۶۵ کیلومتر با شهرکرد فاصله دارد و در مسیر جاده این شهر به استان خوزستان قرار گرفته است. هر سال و با شروع فصل پائیز، هزاران پرنده ی مهاجر و بومی برای زاد و ولد به این تالاب پرواز می کنند. این مهاجرت تا فصل بهار ادامه دارد، به همین خاطر گردشگرانی که در بهار به چغاخور سفر می کنند، مناظر زیبایی از پرواز پرندگان را در آسمان آن مشاهده می کنند. انواع اردک، غاز، لک لک سفید، حواصیل، کشیم، فلامینگو، قو و دیگر گونه ها از جمله پرندگانی هستند که تالاب چغاخور را برای زندگی انتخاب می کنند. چغاخور هم یکی دیگر از جاذبه های گردشگری بروجن است که می توانید از آن دیدن کنید.
موزه مردم شناسی بروجن
موزه ی مردم شناسی شهر بروجن که به موزه ی مردم شناسی استاد بهرامی شهرت دارد، یکی دیگر از جاذبه های گردشگری بروجن است. همانند تمامی موزه های مردم شناسی، در این موزه نیز با فرهنگ، آداب و رسوم، پوشش محلی، کسب و کار، صنایع دستی و دیگر آثار مردم این منطقه از کشور آشنا خواهید شد. این موزه در میدان مرکزی شهر و در خانه حفیظی ها دایر شده است. در سفر به بروجن از موزه مردم شناسی آن هم دیدن کنید.
تالاب گندمان
یکی دیگر از جاذبه های گردشگری بروجن منطقه گردشگری تالاب گندمان است. این تالاب ۹۸۰ هکتاری در ارتفاع ۲۲۱۹ متری قرار دارد. آب این تالاب از طریق بارش های باران و برف، چشمه های مجاور تالاب و همچنین رودخانه آقبلاغ فراهم می شود. این منطقه از منظر پوشش گیاهی و حیات جانوری هم تنوع خوبی دارد. بید، زنبق، آلاله آبی، هزار نی، نخل آبی و .. از جمله گیاهانی هستند که در این تالاب سکونت می کنند. اینجا یکی از ۱۰ تالاب برتر برای پرنده نگری در ایران است. نام تالاب گندمان در سال ۱۳۵۲ در دفتر بین المللی تحقیقات پرندگان آبزی در شهر لندن ثبت شده است. اگر قصد سفر به گندمان را دارید، حتما در فصل تابستان به آن سفر کنید. چرا که زمستان های این مکان بیش از حد سرد و برف گیر است.
پل مصلی
یکی از دیدنی های بروجن پل مصلی است. کتیبه ی سنگی روی دیواره پل نشان می دهد که پل در سال ۱۳۱۹ ساخته شده است. جنس پل از ملات ساروج است و سبک ساخت آن آجرچینی خفته راسته است. از این سبک برای برجسته کردن نما استفاده می شود. دیگر خصوصیت بارز معماری این پل این است که آجرها از طرف راست و برخی دیگر را به سمت چپ می چینند. پل مصلی در سال ۱۳۳۰ با سیل مواجه شده است. پل را روی رودخانه ساخته بودند و زمانی ماشین هم از روی آن رفت و آمد می کرده است. در حال حاضر پل مصلی به بازارچه ی دائمی صنایع دستی تبدیل شده است و در ضمن، این پل به ثبت ملی هم رسیده است.
چشمه ی آب سفید
چشمه ی آب سفید بروجن یکی از بهترین چشمه های آب معدنی نه تنها در بروجن و ایران بلکه در جهان است. باید درباره ی چشمه ی آب سفید این را بدانید که این چشمه در منطقه ی حفاظت شده قرار گرفته و دسترسی به آن ساده نیست و شاید به همین دلیل همچنان بکر مانده است. سرچشمه ی آب سفید، کوه سبز کوه در منطقه ی چغاخور است. برای دسترسی به این چشمه باید از بروجن به سمت خوزستان حرکت کنید.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
شیما پاژخ