دره ارغوان مشهد

دره ارغوان مشهد در فاصله چهار کیلومتری «طرقبه» و در مسیر «طرقدر» به روستای «کلاته آهن» قرار دارد. از انتهای محله طرقدر در طرقبه، وارد مسیری می‌شوید که شما را به روستای «کلاته آهن» می‌رساند. قبل از رسیدن به روستای «کلاته آهن»، مسیری آسفالته به دره‌ای باز و پهن منتهی می‌شود که‌‌ همان «دره ارغوان» است. طرقبه یکی از مناطق ییلاقی و کوهستانی خراسان رضوی است که از گذشته تا کنون از قطب های اصلی گردشگری مشهد و خراسان محسوب می شود. این منطقه پر از چشمه سارها، کوه ها و رودخانه است.

منطقه کوهستانی طرقبه از سمت غرب و شمال توسط بینالود و کوه تخت رستم احاطه شده است، این منطقه سرسبز و ییلاقی، تابستان های بسیار خوش آب و هوا دارد و زمستان ها به منطقه ای پر برف و زیبا برای تفریحات زمستانی تبدیل می شود.ارغوان با نام علمی Cercis siliquastrum درختی‌ست با شکوفه‌های بنفش و برگ‌های قلبی شکل که از همین روی به درخت عشق (Love Tree) معروف شده است.

این دره چون از درختچه‌های ارغوان پوشیده شده، دره ارغوان نامیده‌اند. ارغوان نام درختی است بومی مناطق شرق مدیترانه، ولی بیشتر به صورت درختچه می‌روید و خاک‌های خشک آهکی و گرمای تند آفتاب را به آسانی تحمل می‌کند. در ایران این درخت در مناطقی از خراسان رضوی، ایلام، سمنان، کرمان، مازندران، گیلان، همدان، لرستان و فارس به صورت خود رو رشد می‌کند. قبل از رشد برگ‌های سبز و قلبی شکل این درخت، گل‌های خوشه‌ای و ارغوانی رنگ به حالت آویخته ظاهر می‌شوند و بهترین زمان برای مشاهده این زیبایی، اوایل اردیبهشت ماه است.

گل‌های ارغوان را تقریبا در تمامی قسمت‌ها حتی تنه درخت می‌توان دید.تاریخ گلدهی درخت‌های ارغوان در شهر مشهد، بسته به میزان گرمی هوا، از اوایل تا اواسط فروردین متفاوت است. دلیل این تفاوت زیاد، گرم‌ شدن کره زمین، ناپایداری آب و هوا و تغییرات نامعمول جوی است.

ارغوان درختی خزان‌دار با شکلی مدور و شاخه‌های نامنظم است و رشدی کند دارد.این درخت برای رشد نیاز به آفتاب دارد و البته به سرما نسیتا مقاوم است.میوه‌های این درخت کپسولی شکل اند و بر روی درخت باقی می‌مانند.درخت ارغوان بسیار نسبت به خاک و هوای آلوده شهری مقاوم است، به همین دلیل این درخت بنفش را در سطح شهر به کرات خواهید دید.

اگر می خواهید اوج زیبایی دشت بنفش‌ درختان ارغوان یا عشق را ببینید، به هنگام گل ‌دهی کامل بیایید. در این فصل زمانی که وارد این دره رویایی می شوید، درختان ارغوان را پر از گل خواهید دید و شکوه ارغوانی را از نزدیک لمس خواهید کرد. خوب است بدانید که اغلب از شروع گل‌ دهی این درختان تا گل‌ دهی کامل آنها، یک هفته فاصله است. تاریخ گلدهی درخت‌ های ارغوان در شهر طرقبه، بسته به میزان گرمی هوا، از اوایل تا اواسط فروردین متفاوت است. دلیل این تفاوت زیاد، گرم‌ شدن کره زمین، ناپایداری آب و هوا و تغییرات نامعمول جوی است.

از آنجایی که آب و هوای ارغوان درّه نیمه کوهستانی ا‌ست و اغلب چند درجه ای از خود شهر مشهد سردتر است، برای تخمین بهترین زمان سفر، می ‌توان زمان گل‌ دهی ارغوان ‌های شهر مشهد را مد نظر قرار داد. معمولا پس از یک تا دو هفته از گل‌ دهی درختان ارغوان در مشهد، زمان گل‌ دهی درختان عشقِ دره ارغوان طرقبه فرا می ‌رسد.

در دره ارغوان طرقبه مشهد علاوه بر درختان ارغوان، چند چشمه و انبوهی از درختان چنار به چشم می خورد که بر زیبایی های این منطقه گردشگری افزوده اند. علاوه بر این اهالی این منطقه از شاخه های ارغوان که از انعطاف خاصی برخوردار هستند، سبدهای ویژه ای درست میکنند و این سبدها در بخش صنایع دستی آنها جای می گیرد که به آن سبد بافی یا ارغوان بافی می گویند. در گذشته از شاخه‌های ارغوان به جهت ساخت و در واقع «بافت» سبد‌ها و ظروف خانگی استفاده می‌شده، از همین روی نیز به آن ارغوان‌بافی می‌گویند. تولیدات حاصل از ارغوان استحکام زیادی دارند و به نسبت محصولات حصیری ماندگاری بیش‌تری دارند. به جهت آماده سازی شاخه‌های ارغوان، ابتدا آن‌ها را در آب خیسانده تا ارتجاعی شوند و سپس به ساخت محصولات می‌پردازند.
در هنگام برگشت از ارغوان دره، مغازه‌های فروش بافه‌های ارغوانی را در طرقبه به وفور می‌بینید.

از خصوصیات بارز دره ارغوان، تمیزی چشمگیر و قابل توجه دشت است. خوشبختانه در سالهای اخیر با اقدام دسته جمعی یک گروه فعال محیط زیست، زباله ‌های درون دره و دشت پاکسازی شدند. پس از آن با همکاری گردشگران و افراد مربوطه، پاکیزگی دشت حفظ شده است و تعدادی سطل زباله نیز بر روی دامنه‌ های کوه تعبیه شده است.

برای بازدید از درّه، نیاز است تا پیاده‌روی یا کوه‌نوردی داشته باشید، پس اول از همه کفش مناسب یادتان نرود.در بهار به سبب ریزش باران‌های بهاری گاه و بیگاه برکه‌های آب شیرینی می‌بینید، اما نویسنده از میزان سلامت آب مطمئن نیست، پس از شهر با خود آب‌معدنی بیاورید. گرچه پس از طی مسافتی ۳۰ تا ۴۰ دقیقه پیاده روی از پارکینگ به چشمه آب شیرین می‌رسید که آشامیدنی‌ست.

گشت و گذار در ارغوان‌دره می‌تواند نیم ساعت باشد یا بیش از سه تا چهار ساعت، که کاملا به علاقه و خوشآمد شما برمی‌گردد. خانواده‌های زیادی هستند که یک روز از آخر هفته را به همراه صبحانه و ناهار در این پارک می‌گذرانند، و هستند کسانی که تنها با گشتی یک ساعته راضی می‌شوند. پس اگر دوست‌دار طبیعتید، به فکر ناهار خود هم باشید.

نحوه دسترسی به دره ارغوان

آدرس : چهار کیلومتری شهرستان طرقبه، بخش طرقدر