تقویت و حفظ میراث و داشته ها

عقدهایی که خواهر خوانده ها بسته اند

خواهر خواندگی اصفهان

بیش از ۳۰ سال از زمان عقد اولین خواهر خواندگی اصفهان می گذرد. شیان چین اولین شهری بود که در اردیبهشت ماه سال ۶۸ به عنوان نامزد خواهر خواندگی انتخاب و این نام بر پیشانیش مهر شد.

بعد از آن با وجود وقفه ای چند ساله، کوالالامپور به عنوان دومین شهر خواهر خوانده اصفهان معرفی شد و پس از آن طی سال های مختلف ۱۱ شهر دیگر هم به عنوان خواهر خوانده با اصفهان پیوند و عقد بستند.

اکنون شهرهای فرایبورگ آلمان، فلورانس ایتالیا، یاش رومانی، بارسلون اسپانیا ، ایروان ارمنستان، کویته کویت، هاوانا کوبا ، لاهور پاکستان ، سن پترزبورگ روسیه، داکار سنگال و بعلبک لبنان به عنوان خواهر خوانده های قطعی اصفهان به شمار می روند.

استفاده از ظرفیت ها

هم اکنون بحث پیوستن و اضافه شدن شهرهای دیگری هم به جمع خواهر خوانده های اصفهان مطرح است، اما آنچه که همواره بر سر زبان ها است این است که آیا اصفهان با وجود ظرفیت های زیاد تاریخی، فرهنگی و میراثی که دارد توانسته از قابلیت های خواهر خوانده های خود استفاده کند و به عبارتی عقد قراردادهای خواهر خوانده ها تا چه حد به اصفهان کمک کرده است تا به عنوان شهری که همواره در جهان مشهور بوده بهره هم ببرد؟

با توجه به اینکه هدف اصلی خواهر خواندگی این است که شهرهای تاریخی جهان به واسطه زمینه های تاریخی و فرهنگی و مشترکاتی که باهم دارند با ایجاد یک رابطه غیر متمرکز از طریق انعقاد قراداد خواهر خواندگی سعی در تقویت و حفظ میراث و داشته های خود برآمده و از تجربیات یکدیگر استفاده کنند، موضوعی که به اعتقاد برخی از کارشناسان، برای اصفهان کمتر اتفاق افتاده و محدود به چند همایش و نامگذاری چند خیابان شده است. امری که ایمان حجتی، مسئول امور بین الملل شهرداری اصفهان چندان با آن موافق نیست.

به نظر او با ایجاد هسته فرهنگی در شهرهای خواهر خوانده و برگزاری نمایشگاه های مختلف در شهرهای خواهر خوانده اصفهان نمی توان گفت که ما محدود به چند خیابان بوده ایم، اما به هر حال جا برای کار بیشتر در این زمینه وجود دارد. اما با تمام این ها روابط بین خواهر خوانده های اصفهان آن طور که انتظار می رفت نیست و گاهی عوامل مختلف باعث شده که برخی از این خواهر خوانده ها به حاشیه بروند و تبادلات فرهنگی کمی بین اصفهان و این شهرها وجود داشته باشد.

بماند که برخی از کارشناسان میراث فرهنگی دلیل مطرح شدن این سخنان را در مسائل مختلف ارزیابی می کنند. به گفته سروش نادری استاد دانشگاه تهران، تفاهمنامه های خواهر خواندگی، قراداد الزام آوری نیست و به نوعی نزاکت بین المللی به شمار می رود که بین دو شهر بسته می شود و با اینکه بحث خواهر خواندگی سیاسی نیست، اما ممکن است برخی قضایا باعث شود که بعضی از خواهر خوانده ها به حاشیه بروند و تعاملاتشان با اصفهان کمتر باشد.

این عوامل جدای از مسائل داخلی و اولویت های شهرهای خواهر یا دوری و نزدیکی جغرافیایی آنها به هم، گاه به روابط دو کشور بستگی دارد که عمدتا تحت تأثیر مسائل سیاسی قرار می گیرد، مسائلی که گاه در طول زمان دستخوش تغییر می شود. در این میان تفاوت های فرهنگی کشورها نیز گاه عاملی است که سطوح ارتباط را به خصوص آنجا که به شرکت در برخی برنامه ها و مراسم مربوط می شود کم می کند.

البته او از موضوع مهم دیگری هم سخن می گوید، موضوعی که باعث شده ما نتوانیم نمایشگاه ثابت صنایع دستی در کشورهای دیگر داشته باشیم:«خلاصی از روش های سنتی برای ما سخت است و به عنوان مثال اگر در گذشته قلمدان می ساختیم همچنان با این که این جنس به عنوان یک وسیله تزئینی به شمار می رود و کاربردی نیست آن را می سازیم و بهترین هنرها را روی آن به کار می بریم در حالی که مردم کشورهای دیگر ترجیح می دهند که اجناس کاربردی بخرند و همین موضوع است که ایجاد نمایشگاه ثابت صنایع دستی در شهرهای خواهرخوانده را برای متولیان آن به صرفه نکرده و بنابراین با شکست مواجه می شویم. بنابراین باید به سمت کاربردی شدن و به روز شدن برویم تا بتوانیم به راحتی صنایع دستیمان را در شهرهای خواهر خوانده با هر نوع فرهنگ، آب و هوا و اقلیم ارائه دهیم ».

فرهنگ هایی که هماهنگ نیست

در این میان با اینکه ظرفیت های استفاده از ظرفیت های خواهر خوانده ها بسیار زیاد است، اما به اعتقاد نادری باید تعاملاتی که ایجاد می شود دو طرفه باشد: «گاهی برنامه های مختلفی از سوی شهرهای خواهر خوانده برگزار می شود، اما با فرهنگ ما هماهنگی ندارد و به تبع نیز ما از شرکت در آنها صرفنظر می کنیم.

او بهترین فعالیتی که برای استفاده از ظرفیت های خواهر خوانده ها را ایجاد ستادی برای جمع آوری نیازهای شهر اصفهان دانسته و معتقد است، این ستاد با همکاری سازمان های دولتی و غیر دولتی نیازهای شهر را شناسایی کرده و برای برخی از فعالیت های فرهنگی مجوزهای لازم را می گیرد.

دریا قدرتی پور – مجله اینترنتی گردشگری سپاهان