جریش هرمزگان

جریش (حلیم بلغور گندم) هرمزگان

جریش (حلیم بلغور گندم) نوعی حلیم غلیظ و از غذاهای محلی استان هرمزگان است که در کشورهای عربی و حوزه خلیج فارس هم طبخ می شود و در ماه رمضان از غذاهای اصلی سفره افطار آنها به شمار می رود.«بلغور گندم» یا «گندم شکسته» نوع کمتر شناخته شده‌ای از دانه کامل «گندم دوروم» است و در مقایسه با کربوهیدرات‌هایی که با گندم فرآوری شده یا غنی شده درست شده‌اند، بلغور گندم منبع بهترین از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر، آنتی‌اکسیدان‌ها و ریزمغذی‌هاست.
بلغور چربی کمی دارد، مقدار زیادی مواد معدنی مثل منگنز، منیزیم و آهن دارد، ضمن اینکه منبع خوبی از پروتئین‌های گیاهی است. پیش از همه اینها، بلغور مقدار بسیار خوبی از فیبر مورد نیاز در رژیم غذایی را تامین می‌کند که برای سلامت قلب و گوارش‌تان لازم است؛ با مصرف یک پیمانه بلغور، بیش از ۲۵ درصد نیاز روزانه شما به فیبر تامین می‌شود!

تفاوت بلغور با بقیه آردهای گندم این است که بلغور فرآوری نشده و جنین (گیاهک) و سبوسش همان بخش‌هایی که بسیاری از مواد مغذی در یک دانه کامل ذخیره شده، جدا نمی‌شود. بلغور معمولا به صورت جوشانده شده به فروش می‌رسد؛ یعنی بخش کمی از سبوس آن جدا شده، اما به باور متخصصان و کارشناسان، همچنان یک دانه کامل محسوب می‌شود.
با پخت و مصرف یک پیمانه بلغور که فقط ۱۵۱ کیلوکالری انرژی دارد، ۸ گرم فیبر، ۶ گرم پروتئین،
نیم گرم چربی، یک میلی‌گرم منگنز (۵۵ درصد)، ۵۸ میلی‌گرم منیزیم (۱۵ درصد)، ۷ میلی‌گرم آهن (۱۰درصد)، ۸ میلی‌گرم نیاسین (۹درصد) و ۲/۰ میلی‌گرم ویتامین B6 (۸درصد) نصیب بدن‌تان می‌شود.
یکی از خوبی‌های بلغور این است که مثل تمام خوراکی‌های حاوی گندم، گلوتن ندارد. گلوتن، پروتئینی که به طور طبیعی در تمام انواع محصولات گندم، چاودار و جو وجود دارد، می‌تواند برای خیلی‌ها مشکلات گوارشی ایجاد کند به‌خصوص برای کسانی که سیستم گوارش بیمار یا روده ضعیفی دارند.

اما بلغور که یک سر و گردن از غذاهای کربوهیدراتی فرآوری شده و قندی بالاتر است و بهترین گزینه برای رژیم غذایی متعادل است، برای کسانی که حساسیت‌های گوارشی و حساسیت به گلوتن دارند، مناسب نیست؛ این افراد باید در کل گندم و بلغور و … را فراموش کرده و جایگزین‌های بدون گلوتن مثل دانه‌های کامل کینوآ، آمارانت (نوع خوراکی دانه تاج خروس)، باکویت (گندم سیاه) یا برنج قهوه‌ای را مصرف کنند.

مواد اولیه جهت تهیه جِریش هرمزگان برای ۴ نفر:

بلغور گندم: ۲ پیمانه
مرغ: نیم کیلو (بی استخوان و قسمت سینه)
پیاز: ۱ پیمانه (نگینی شده)
گوجه فرنگی: ۳ عدد
رب گوجه فرنگی: ۳ قاشق غذاخوری
روغن: ۱ چهارم پیمانه
نمک: به میزان لازم
ادویه: نصف قاشق غذاخوری (شامل زردچوبه، زیره و فلفل سیاه)
جعفری: به میزان لازم (اختیاری و برای تزیین)
پیاز برای تزیین: به میزان لازم (سرخ شده)
کره: ۲ قاشق غذاخوری
گرد لیمو: به میزان لازم

طرز تهیه:

ابتدا بلغور را به مدت یک ساعت خیس کنید. پیاز ریز شده را با روغن تفت داده، سپس مرغ را به آن اضافه کنید و به مدت ۵ دقیقه تفت دهید تا آب مرغ کشیده شود. نمک، زردچوبه، زیره، فلفل سیاه، گوجه فرنگی نگینی شده و رب گوجه را اضافه کرده، ۵ دقیقه تفت دهید و بعد حرارت را کم کنید.
بعد از صاف کردن بلغور آن را با ۲ پیمانه آب به مواد اضافه کنید و به مدت ۲ ساعت با حرارت ملایم بگذارید بپزد. هر ۳۰ دقیقه مواد حلیم را با قاشق بزرگ هم بزنید تا ته نگیرد.
بعد از پختن مرغ و بلغور مواد را در مخلوط‌ کن بریزید تا یک‌ دست شود. پیاز را در کره تفت داده با گرد لیمو عمانی اضافه کنید. حلیم را در ظرف کشیده و با جعفری خرد شده تزیین کنید.

منبع : سیری در ایران