باکو بزرگ‌ترین شهر، بندر و همچنین پایتخت جمهوری آذربایجان به شمار می‌رود که بر ساحل غربی دریای خزر واقع شده است و به دلیل ذخایر ارزشمند نفت اهمیت استراتژیک زیادی برای این کشور دارد. این شهر هرآنچه را که از شهری پر جمعیت در منطقه‌ی قفقاز انتظار دارید برایتان فراهم می‌کند. در ادامه با ما همراه باشید.
منطقه‌ی قفقاز از تنوع نژادی و فرهنگی بسیار خوبی برخوردار است و در هر منطقه و کشور آن می‌توان فرهنگ‌های به واقع جذابی را پیدا کرد. جمهوری آذربایجان و به خصوص باکو نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
از آنجا که باکو اغلب بخشی از ایران بوده است، امروزه مردم کشور ما با سفر به این شهر احساس غریبی چندانی نخواهند کرد و به راحتی می‌توان رگه‌های عمیقی از فرهنگ ایرانی را در این شهر و حتی سراسر جمهوری آذربایجان پیدا کرد.
بخش قدیمی و تاریخی باکو با ساختمان‌های باشکوهش که یادآور هنر شگفت‌انگیز مردمان گذشته است، در کنار معماری‌های نوین جذابیت بسیار جالبی دارد که به راحتی هرکسی را شیفته‌ی خود می‌کند.
آب و هوا
واقعیت جالب در مورد باکو این است که میانگین دمای سالیانه (۱۴/۲ درجه سانتی‌گراد) منطبق بر میانگین دمای کل خشکی زمین است. تابستان‌های گرم و مرطوب و زمستان‌های خنک، نمناک و شادی‌بخش از خصیصه‌های آب و هوایی این ناحیه محسوب می‌شوند. با این وجود، با توجه به حضور دریای خزر، درجه حرارت گردشی فصلی پایین‌تر از بسیاری از مناطق قاره‌ای در این محدوده‌ی جغرافیایی (حدود ۴۰ درجه شمالی) است.
اگر دوست دارید خودتان آشپزی کنید، بسته به اینکه به کدام سبک از غذای غربی یا آسیایی علاقه‌مند باشید، می‌توانید مواد غذایی مورد نیاز یک هفته‌تان را با پرداخت به ترتیب حدود ۲۷ و ۲۱ دلار تهیه کنید. به یاد داشته باشید محاسبه قیمت‌ها بر اساس میزان کالری استاندارد و مواد غذایی مورد نیاز یک انسان سالم و بالغ تنظیم شده است که اقلامی چون نان تازه، برنج سفید، گوشت قرمز گاوی، تخم مرغ، شیر (سبک غربی)، سینه‌ی مرغ (پوست کنده و بدون استخوان)، پنیر محلی (سبک غربی)، سیب درختی، موز، پرتقال، گوجه فرنگی، سیب زمینی، پیاز و کاهو می‌شود. مسلم است که اگر مواد بیشتری نیاز دارید، باید هزینه‌ی بیشتری بپردازید.
جاذبه‌ها
کاخ شروان‌شاهان (SHIRVANSHAHS’ PALACE)
کاخ شروان‌شاهان پشت دیوارهای شهر قدیمی (ایچری‌شهر) واقع شده است. بنای مذکور که یکی از قدیمی‌ترین نمادهای باکو به شمار می‌رود در قرن پانزدهم میلادی (همزمان با اواخر حکومت عباسیان و درست زمانی که باکو به عنوان پایتخت پادشاهی شروان‌شاه برگزیده شد) ساخته شده است. این بنا در سال ۲۰۰۰ میلادی به فهرست میراث جهانی یونسکو اضافه شد. این کاخ با پیاده‌روی از ایستگاه متروی ایچری‌شهر حدود ۵ دقیقه فاصله دارد.
قلعه دختر (THE MAIDEN TOWER)
قلعه دختر (به آذربایجانی قیزقالاسی) یکی از بناهای تاریخی جالب توجه در باکو است که قدمت آن به دوران ساسانی بازمی‌گردد. قلعه دختر با ارتفاع۲۹/۵ و عرض ۶ متر یکی از آثار ارزشمند فهرست میراث جهانی یونسکو (ثبت در سال ۲۰۰۰) به شمار می‌رود که همین موضوع به خوبی اهمیت آن را روشن می‌سازد. در روزگار دور بنای مذکور به عنوان نیاشگاه آناهیتا زیارتگاه زرتشتیان محسوب می‌شده است. این قلعه بعد از اینکه در سال ۱۹۶۰ مورد مرمت قرار گرفت، تبدیل به یک موزه شد تا بتوان به راحتی از ظرفیت‌های آن بهره برد. درست مانند کاخ شروان‌شاه، این بنا هم درون دیوارهای شهر قدیمی جای گرفته است و می‌توان با پای پیاده هم به آن دسترسی پیدا کرد.
خیابان شهدا (MARTYRS’ LANE AND FLAME TOWERS)
در دوره‌ی اتحاد جماهیر شوروی این خیابان به دنبال نام رهبر بلشویک شوروی به عنوان پارک کیروف شناخته می‌شد. پس از قتل عام مردم آذربایجان به دست نیورهای نظامی شوروی در دهه ۹۰ میلادی، هرساله در ۲۰ ژانویه بزرگداشتی برای تمام کشته‌شدگان برگزار می‌شود. آرامگاه این شهیدان با نظم خاصی در این خیابان ردیف شده است. این مکان امروزه نماد افتخاری برای تمام آذربایجان و استقلالش به شمار می‌رود. همچنین از اینجا می‌توانید چشم اندازی بسیار زیبا از دریای خزر و خلیج باکو را تماشا کنید و همچنین از نزدیک به دیدن برج‌های شعله بپردازید.
بلوار شهر
بلوار شهر (به طور رسمی پارک ملی دریاکنار) مکانی عالی برای تماشا دریای خزر و زیباترین چشم‌اندازهای شبانه‌ی باکو است. مراکز خرید، مراکز تجاری، رستوران‌ها، چایخانه‌ها و گیاهان زیبا از جمله اصلی‌ترین جاذبه‌هایی هستند که می‌توانید در اینجا از آن‌ها لذت ببرید. به علاوه اگر به دنبال مکانی مناسب برای قدم زدن هستید، احتمالا جایی بهتر از این پارک پیدا نخواهید کرد. همچنین اگر هوای بسیار گرم باکو شما را اذیت کرد، می‌توانید برای تنفس هوای خنک‌تر و تازه‌ای که از سمت دریا می‌آید، مدتی را در اینجا سپری کنید. مهمتر از همه، تجربه‌ی قایق سواری روی دریای خزر به تجربه‌ای فراموش نشدنی تبدیل خواهد شد. بهترین زمان برای حضور در این ناحیه شب هنگام است.
موزه تاریخ باکو
این موزه زمانی اقامتگاه خانوادگی زین العابدین تقی‌یف، سرمایه گذار ثروتمند آذربایجانی بود که امروزه به عنوان موزه‌ی تاریخ باکو استفاده می‌شود. در این موزه می‌توانید با مشاهده‌ی آثار متوع و متعدد از تاریخ قدیمی تا عصر حاضر با فرهنگ و گذشته‌ی آذرایجان و منطقه به خوبی آشنا شوید. موزه تاریخ به ۳ بخش تقسیم شده است. اولین بخش دوران ماقبل تاریخ، اشیا قرون وسطی شامل سکه‌های باستانی، اشیا نظامی به همراه استخوان‌های انسان و مقبره‌ها را پوشش می‌دهد. دومین بخش مربوط به اموال شخصی افراد مشهور آذربایجان است و در بخش سوم هم می‌توانید اموال خانواده‌ی تقی‌یف را مشاهده کنید. بازدید از موزه در روزهای دوشنبه آخر هر ماه برای همگان رایگان است.
گل فشان (MUD VOLCANOES)
گل فشان باکو در ۱۰ کیلومتری پارک ملی قبوستان واقع شده است. این گل فشان‌ها ساختاری کاملا منحصربه‌فرد دارند، به گونه‌ای که ارتفاع آن‌ها مانند دیگر گل فشان‌ها نیست و در مرتفع‌ترین حالت به ۲ متر می‌رسند. جالب اینکه نزدیک نیمی از گل فشان‌های جهان (بیش از ۳۵۰ دهنه از ۸۰۰ گل فشان) در آذربایجان قرار دارند. البته باید اشاره کنیم بزرگ‌ترین این گل‌فشان‌ها (۱۰۰۰ متر ارتفاع) هم در این کشور واقع شده است. حباب‌هایی که از این گل فشان‌ها بیرون می‌زند، معمولا سردتر از تصورتان خواهد بود. گفته می‌شود گل این گل‌فشان‌ها برای پوست صورت و دلایل دارویی کاربرد زیادی دارد.
مرکز حیدر علی‌یف (HEYDAR ALIYEV CENTER)
مجموعه فرهنگی حیدر علیف در باکو که توسط معمار برجسته، «زاها حدید» طراحی شده است، مکانی عالی برای سپری کردن اوقاتتان به شمار می‌رود. طراحی خلاقانه‌ی بنای مذکور به خوبی یادآور سبک کاری این هنرمند است. این مرکز شامل گالری یادبود حیدر علیف (فرمانروای آذربایجان در دوران اتحاد جماهیر شوروی بین سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۸۹ و ریاست جمهوری این کشور از سال ۱۹۹۳ تا ۲۰۰۳)، گالری هنر، سالن‌های کنسرت و کتابخانه، رستوران و سالن کنفرانس است.
معبد آتشگاه (ZOROASTRIAN FIRE TEMPLE)
آتشگاه باکو ساختمانی قلعه مانند است که در ناحیه سوراخانی (۳۰ کیلومتری مرکز شهر) باکو قرار دارد. بنای مورد نظر دارای مجتمعی پنج‌گانه است که حیاط آن توسط خانه‌های روحانیان زرتشتی محاصره شده و در مرکز آن محرابی قرار دارد. این معبد به عنوان مکان آتش ابدی هم شناخته می‌شود. قدمت این معبد به قرن هجدهم و زمانی که تجار هندی برای فروش داروها و صنایع چوبی به باکو سفر می‌کردند باز می‌گردد. از آنجایی که باکو در مسیر جاده‌ی ابریشم واقع شده است، بازدیدهای مکرر تجار و فروشندگان شرقی به بخشی از زندگی مردم این کشور تبدیل شده بود. به دلیل اینکه این آتشگاه برای هر دو آیین زرتشتی و هندو مقدس است، بر سر ریشه‌ی اصلی آن اختلاف عقیده وجود دارد. گرچه در گذشته برای روشن ماندن آتشکده‌های این معبد از گازی که به صورت طبیعی از زیر آن بیرون می‌زد استفاده می‌شد، اما امروزه صرفا جهت مقاصد گردشگری از شهر باکو به این مکان گاز انتقال داده می‌شود.
پارک ملی قبوستان (GOBUSTAN NATIONAL PARK)
پارک ملی قبوستان (با نام رسمی چشم‌انداز فرهنگی سنگ‌نگاره‌های قبوستان) منطقه‌ای تپه‌ای و کوهستانی است که در جنوب شرقی رشته کوه‌های قفقاز قرار دارد. قبوستان بیشتر به خاطر سنگ نگاره‌هایش شهرت دارد که تاریخ آن‌ها به حدود ۴۰,۰۰۰ سال پیش باز می‌گردد. این مکان به عنوان یکی از قدیمی‌ترین سکونت‌های تاریخ بشری در آذربایجان شناخته می‌شود و به خوبی بازتاب‌دهنده‌ی فعالیت‌های انسان‌های کهن مانند مراسمات رقص، مناظر شکار، تصاویر حیوانات و نجاری است. این مکان در حدود ۶۴ کیلومتری جنوب غربی باکو قرار دارد. آسان‌ترین راه برای دسترسی به این مکان استفاده از اتوبوس شماره ۸۸ یا ۱۲۰ از ایستگاه اتوبوس کنار ایستگاه مترو sahil و پیاده شدن در ۲۰-ci sahe است. پس از آن سوار اتوبوس شماره ۱۹۵ شده و در منطقه قبوستان پیاده شوید. از آنجا سوار تاکسی شوید و ۵ دقیقه بعد در موزه‌ی قبوستان خواهید بود. از اینجا می‌توانید بلیت ورود به پارک را خریداری کنید.
کوه آتشین (YANAR DAGH)
کوه آتشین در ۲۵ کیلومتری شمال شرقی باکو قرار دارد. دلیلی که ارزش سفر به این ناحیه و تماشای این کوه را بالا میبرد آتش همیشه روشنی است که منظره‌ی بسیار جذابی به کوه بخشیده است. این آتش از ذخایر گاز زیر زمینی و بدون لوله نشات می‌گیرد.
ونیز کوچک
در در دهه‌های ۵۰ و ۶۰ میلادی کافه میرواری (Mirvari cafe)، پارک آبی ونیز کوچک، سینما بهار و مراکز سرگرمی دیگری در بلوار باکو ساخته شد که تا به امروز پابرجا هستند. «ونیز کوچک» در بلوار باکو در واقع شهرکی کوچک است که در دهه‌ی ۶۰ ساخته شد. مساحت این مکان به بیش از ۱۰,۰۰۰ متر مربع می‌رسد. امروزه این مکان دو جزیره بزرگ و چندین جزیره‌ی کوچک دارد. اگر دوست دارید در مکانی خاص مشابه ونیز قایق سواری کنید، غذای خوب میل کنید و اوقات خوشی را سپری کنید، حتما به این مکان سر بزنید.
مجله اینترنتی گردشگری سپاهان (کوله)
محبوبه رستمی
