آتشکده یزد

زرتشتیان و آتشکده

یکی از اماکن مربوط به زرتشتیان آتشکده آنها است.

این بنا در خیابان آیت الله کاشانی واقع گردیده و شامل ساختمان مشجری است که در قرن اخیر ساخته شده است. در این محل آتش مقدس که برای زرتشتیان مقدس می باشد و دارای قدمتی چند ساله بوده و باید همیشه روشن نگهداشته شود نگهداری و از آن مراقبت می شود.

شایان ذکر است که قدمت آتش آتشکده به هزار وپانصد سال می رسد. ساختمان اصلی در و سط حیاط و بر بلندی قرار دارد و آنرا درختانی همیشه سبز احاطه کرده اند. حوضی مدور و بزرگ در محور ورودی بنا به آن زیبایی خاصی بخشیده است. آتش در محفظه ای بلندتر از سطح زمین در اتاقی نسبتا وسیع و دور از تابش خورشید قرار گرفته و اتاقهایی برای مراسم نیایش پیرامون آن طراحی شده است.

بنای فعلی آتشکده در سال ۱۳۱۳ خورشیدی با همت و کمک مالی زرتشتیان یزد و پارسیان هندوستان احداث گردیده است . ساختمان آتشکده با معماری زیبای برگرفته از هنر معماری هخامنشیان ( در تخت جمشید ) در وسط حیاطی بزرگ و سر سبز و بر بلندی قرار گرفته و بر پیشانی عمارت نقش (( فروهر )) جلوه گر است . اهمیت آتشکده به قدمت آتش درون آن است که گفته شده از حدود ۱۵۲۰ سال پیش تا کنون فروزان مانده و حفاظت گردیده است .
آتشکده یزد، گرچه بنایی بسیار کهن ندارد و بنایش نزدیک به ۸۰ سال پیشینه داشته باشد اما آتشی که درون آن می­سوزد بیش از ۱۵۰۰ سال است که روشن مانده است. همین پیشنه و دیرینگی است که شگفتی این نیایشگاه را دوچندان کرده است.

آتشکده بهرام یزد از هشت سال پیش که در سیاهه بناهای ملی ثبت شد، در به روی گردشگران گشود. گرچه این موضوع مخالفت بسیاری از زرتشتیان را برانگیخت زیرا آنجا جای نیایش به درگاه خداوند است و آنها دوست نداشتند که با ورود گردشگر هم آرامش آنجا به هم بریزد و هم پاکیزگی این مکان سپند که در دین زرتشتی از ارزش بالایی برخوردار است از بین برود.

اما به هر روی به دلیل درخواست بالای گردشگران برای بازدید از این مکان، بخشی از آن برای بازدید همگان درنظر گرفته شده است.ساختمان کنونی آتشکده یزد در آبان ماه ۱۳۱۳ خورشیدی با سرمایه‌ یک زرتشتی پارسی به نام «همابائی» بر قطعه زمینی که از سوی چندتن از زرتشتیان ایران ازجمله برادران امانت به نامگاه پدرشان اردشیرمهربان رستم امانت وقف شد، ساخته شد.نقشه‌ آتشکده ورهرام یزد ازسوی مهندسان پارسی کشیده شد و شادروان «ارباب جمشید امانت» سرپرستی و نظارت ساخت این بنا را بر دوش داشت.

ساختمان اصلی آتشکده بر بلندای نزدیک به ۲۱ متر از زمین و در میان حیاط بزرگی که درختان همیشه سرسبز سرو و کاج آن را پوشانده و حوضی مدور و بزرگ که در محور ورودی بنا به آن زیبایی خاصی بخشیده است قراردارد.

نگاره فروهر و سرستون‌های سنگی آن زیبایی ویژه‌ای بدان بخشیده و روبروی این بنا حوض آبی قرار دارد که این از ویژگی‌ آتشکده‌ها است که کنار آب باشند.سرستون‌های سنگی جلو تالار ساختمان اصلی و سنگ‌های گلدار پای دیوارها کار هنرمندان اصفهانی است که در اصفهان سنگ‌ها تراشیده شده و سپس تا یزد برده‌اند. نگار کاشی‌های فروهر بر بالای سردر ورودی کار هنرمندان کاشی کار یزدی است و معماری کل این بنا ار معماری آتشکده‌های پارسیان تاثیر پذیرفته است.

آتش سپند و کهن، درون مجمر بزرگی از جنس برنز است و شخصی به نام «هیربد» مسوول روشن نگه‌داشتن آن است.بازدیدکنندگان این آتشکده می توانند این آتش همیشه فروزان را از پشت دیوار شیشه‌ای ببینند.

آتش درون مجمری برنجی و در اتاقی مخصوص در میان ساختمان آتشکده و در سطحی بالاتر از سطح زمین و به دور از باد و باران و تابش خورشید نگهداری می شود .

منبع: سیری در ایران